________________
२५६
महोपाध्यायभीमेधाविजयगणिविरचिते सप्लसन्धानमहाकान्ये
पथि गमनतो-लङ्काधीशा जटायुरवध्यत,
समितिसमये ध्वंसं भेजे दशाननकाण्डतः । अनुकृतिकरो विद्याभ्रशं जटी निकटीभव
न्ननुशयमयाद रत्नाद् यत्नादरक्षपिताहितः॥३१॥
मन्वयः-पथि गमनतो लंकाधीशा जटायुः अवध्यत समिति समये दशाननकाण्डतः ध्वंसं भेजे अनुकृति करो निकटीभवन् जटी अनुशयमयात अयस्नायू रस्नात् अरक्षपिताहितः विद्यावंसं भेजे ॥ ३१ ॥
व्याख्या-काधीशा के आत्मनि अधीष्टे इति काधीट् आत्मज्ञानी तेन जिनेन्द्रेण अलम् अतिशयम् पथि गमनतः मार्गे विहारतः जटायुर्जटां संघर्ति याति प्रामोतीति तथा संघात: अवध्यत नित्यविहारे कैश्चिन्मुनिमिः संघातः प्रेमाऽक्रियत समिति समये इर्यासमित्यादिकाले दशाननकाण्डतः कामदेववाणतः अध्वंसं भेजे अप्रतिहतो जातः यत्नात् संयमतः अरक्षपिताहितः अरम् शीघ्रम् क्षपिता निरा. कृतः अहितः शत्रुयन स कामक्रोधादिजेता अनुशयमयाद्यत्नात् शयमनुगतम् अनुशयम् हस्तगतम् अयमेवानुशयमयस्तस्मात् हस्तगतसंयमरूपरत्नात अविद्यायाः ममतायाः भ्रशं विनाशं लब्ध्वेति शेषः अनुकृतिकरः कायोत्सर्गविधायकः जटी निकटीभवन् वृक्ष इव सुखासुखस्पर्शनिवारणाक्षमो भवतीति शेषः ।।
रामपक्षे-पथि गमनतः सीतामादाय मार्गे प्रसरतः समितिसमये संग्रामसमये लंकाधीशा रावणेन जटायुः अवध्यत सीतांप्रतिहत्तुं विक्रमन् पक्षी अहन्यतेति भावः कुत इत्याह दशाननकाण्डतः रावणबाणतः यत्नात् अरक्षपिताहितः लघुप्रतिहतरिपुः अनुकृतिकरः जटायुरिव
