________________
२१४ महोपाध्यायश्रीवविजयगणिविरचिते सप्तसन्धानमहाकाग्ये धनोत्पातैः अनेकविधसमृद्धिसम्पादनः पराक्रमसंगतैः बलवद्भिः सहेतिशेषः देहे शरीरे प्रतिग्रहनिग्रहम् जरासन्धादिकृतोपद्रवादिकं दृढमनाः स्थिरचित्तः कालम्प्रतीक्षन सेहे सोढवान् ।। २ ॥ अनुपदमगात् सीतात्युष्णातपादिपराभवो,
द्रुपदतनुजाबाधा-व्याधात् प्रभोर्विषमाश्रयम् । व्यहरदवनीपीठे देवः सहान्वयिलक्ष्मणो,
विशिखशिरसा धर्माधानाद्वराशयनाग्रही ॥३॥
अन्वयः-सीतात्युष्णातपादि पराभवः प्रभोः अनुपदमगात् द्रुपदतनुजा. बाधा विषमाश्रयं व्याधात् विशिखशिरसा धर्माधानात् वराशयनाग्रही सहान्त्रयि लक्ष्मणः देवः अवनीपीटे व्यवहरत् ॥ ३ ॥
व्याख्या–सीतात्युष्णातपादिपराभवः शीतश्च अत्युष्णश्च आतपश्च इति सीतात्युष्णातपानि शसयोः साम्यात् तानि आदिर्यसिन् स चासौ पराभवश्चेतितथोक्तः हिमग्रीष्मरौद्रादिपराभवः प्रभोः सर्वशक्तिमतो जिनेन्द्रस्य प्रतिपदम् अनुपदम् पदेपदे इत्यर्थः अगात् अभूत् द्रुपदतनुजाबाधा-द्रूणां पदानां तनूनां द्वन्द्वः तेभ्यो जायते इति जा तस्याः द्वन्द्वान्ते श्रूयमाणत्वात् प्रत्येकतः संबन्धः तथा च द्रुजा पदजा तनुजाया बाधा गमनबाधा विहारप्रतिबन्धिका सा प्रभोः जिनेन्द्रस्य विषमाश्रयं वैरुच्य अव्याधात् न अकृत अथवा तनुजा तनुजः कामः सैव तनुजा कामजनिता बाधा अव्याधात् न अकार्षीत्, किश्च विशिखशिरसा शिखारहितशिरसा उपलक्षितः सहान्वयि. लक्ष्मणः सहान्वयी सहचरो लक्ष्मणः लक्ष्मीवान नृपो यस्य स अथवा लक्ष्म चिहं साधुवेषो यस्य स लक्ष्मणः सहान्वयी यस्येत्यर्थः धर्माधानात् धर्मस्य सुकृतेः आधानात् स्थापनात आकलनाद्वा रात्रिन्दिवं धर्मचिन्तनात् हेतोः वराशय नाग्रही वरः श्रेष्ठः अनन्यसाधारणः