________________
सप्तभङ्गी नयप्रदीपप्रकरणम् । मानः शब्दाभास इत्यर्थः । उदाहरणम्-"बभूव भवति भविध्यति सुमेरुरित्यादयो भिन्नकालाः शब्दा भिन्नमेवार्थमभिदधति भिन्नकालशब्दत्वात् तादृसिद्धान्यशब्दवदित्यादिः" ॥
-[प्रमा० परि० ७ सूत्रम्-३५] अनेन वाक्येनैकार्थस्यैक्यादर्थभेदस्तु शब्दाभासः । इति पर्यायार्थिकस्स द्वितीयभेदः शब्दनयः॥ __ अथ तृतीयभेदं समभिरूढं समर्थयन्ति-"पर्यायशब्देषु निरुक्तिभेदेन भिन्नमर्थ समभिरोहन् समभिरूढः" इति ॥
-[प्रमा० परि० ७ सूत्रम्-३६]
णम् । "भिन्नकालाः शब्दाः' इत्यन्तं पक्षवचनम्, 'भिन्नमेवार्थमभिदधति' इति विधेयवचनम् , 'भिन्नकालशब्दत्वाद्' इति लिङ्गवचनम् , 'तादृसिद्धान्यशब्दवद्' इति निदर्शनम् । 'इत्यादि इत्यादिपदात् 'करोति कुम्भ, क्रियते कुम्भः' इति भिन्नकारकशब्दा भिन्नमेवार्थमभिदधति भिन्नकारकशब्दत्वादुमयसम्प्रतिपन्नतथाविधशब्दवदित्याग्रहणम् । इति शब्दनयनिरूपणम् ॥
अथ समभिरूढनयनिरूपणम्
समभिरूढनयनिरूपणमधिकरोति-अथेति । तृतीयभेदं पर्यायार्थिकनयस्य तृतीयप्रकारम् । सममिरूढलक्षणवाक्यमुल्लिखति-पर्यायशब्देविति-इन्द्र-शक्र-पुरन्दरादिशब्देषु, इन्दनाद् इन्द्रः, शकनात् शक्रा, पूर्दारणात् पुरन्दर इति निरुक्तिभेदेन भिन्नमर्थमभ्युपगच्छन् समभिरूढनय इत्यर्थः । 'पर्यायशब्देषु०' इत्यादिसमभिरूढनयलक्षण
७ सप्तभनी
