________________
(१०४) भङ्गीषु अवक्तव्यत्वप्रतिपादकेषु तृतीय-पश्चम-पष्ठ-सप्तमभङ्गेषु ऋजुसूत्रनययोजनोपदर्शितदिशा समाद्रिता, अन्यैः पुनयाभ्यां नयाभ्यामन्योन्यसंयुक्ताभ्यां प्रथमद्वितीयभङ्गयो। प्रवृत्तिस्ताभ्यामेव नयाभ्यां मिलिताभ्यां परस्परस्वविषयसङ्घटनविवक्षासध्रीचीनाभ्यां भङ्गान्तराणामपि प्रवृत्तिः, यतो वक्ता न ोकैकनयावलम्बी सप्तभनयास्सम्भवति किन्तु सप्तनयावलम्बी स्याद्वाद्येव सतभङ्गीम्प्रयोक्तुमर्हति, स्याद्वादी च विवक्षितक्रममङ्घटितस्वरूपमस्तित्वनास्तित्वोभयं प्रधानीभूतमभ्युपगच्छन् तथाभूतार्थप्रतिपादकमङ्गोत्थापकं क्रमधिवक्षोपनीतक्रमिकप्रधानीभूतास्तित्वनास्तित्वोभयविषयकल्वेन प्रत्येकमेकैकविषयकमपि नयद्वयं सम्मिलितमभिप्रेति तद्धलाच स्यादस्त्येव म्यानास्त्येव च चैत्र इति भङ्गं यथा प्रयुक्ते, तथा विवक्षितयोगपद्यसङ्घटितस्वरूपं प्रधानीभूतास्तित्वनास्तित्वोभयस्वरूपं तथाऽभिधेयपरिणत्यभावादवक्तव्यभावमापनमभ्युपगच्छन् तथाभूतार्थप्रतिपादकभङ्गोत्थापकं युगपद्विवक्षोपनीतयुगपत्प्रधानीभूतास्तित्वनास्तित्वोभयस्वरूपा वक्तव्यत्वविषयकत्वेन प्रत्येक मेकैकविषयकं तदविषयकमपि सम्मिलितं नयद्वयमभिप्रेति प्रत्येकावस्थायां तदविषयकल्वेन युगपत्प्रधानीभूततदुभयविवक्षां कर्तुमसमर्थत्वेऽपि सम्भावनालक्षणोत्प्रेक्षाविशेषोपनीतसम्मेलनविशेषावस्थायां युगपत्प्र. धानीभूतास्तित्वनास्तित्वोभयविषयकवतो युगत्प्रधानीभूततदुभयविवक्षाम्प्रतिसमर्थत्वेन तथा विवक्षातस्तथा सम्मि