________________
पावक्तव्यच घट इति तृतीयः ३, स्यादस्ति च नास्ति चावक्तव्यच घट इति चतुर्थः ४, तत्र वस्तुनो यदेको देशः सच्चेऽपरशासच्चे आदिश्यते तदा प्रथमो विकलादेशः,तदक्कं सम्मतो "अह देसो सम्भावे, देसोऽयम्भावपजवे णियो। संदवियमस्थि णस्थि य, आएमविसेसियं जम्हा ॥१-३७॥ "अथ देशः सहावे, देशोऽसद्भावपर्यवे नियतः। तद्र्व्यमस्ति च नास्ति च आदेशविशेषित यस्मात् ॥” इति संस्कृतम, अस्यार्थः यदा देशोवस्तुनोऽवयवः सद्भावेऽस्तित्वे नियतः सनेवायमित्येवं निश्चितः, अपरश्च देशोऽसद्भावपर्याय नास्तित्व एक, नियतोऽसनेवायमित्यवगतः अश्यवेभ्योऽ. पश्निः कथञ्चिदमेदादवयवधमैतस्यापि तथा व्यपदेशः, यथा 'कुण्ठो देवदत्त इति' ततोत्रयवसचामचाभ्यामवयव्यपि सदसन् भाति, ततस्तद्रव्यमस्ति च नास्ति चेति भवति, आदेशेन उमयप्रधानावयवभागेन, विशेषितं यस्मात, तथा हि यदवयवेन विशिष्टधर्मंग आदिश्यते तदस्ति च नास्ति भवति, तथा स्वद्रव्यक्षेत्रकालभावैश्व विभक्तो हि घटोऽस्ति, परद्रव्यादिरूपेण च स एव नास्तीति । आधयोरपि भङ्गयोः स्वद्रव्यपरद्रव्याभ्यां विभज्यत एव घट इति तत्समुदाया. कोऽस्याविशेष इति चेत्, न.तत्राहितत्वनाहिसाबच्छेदकद्वारा विमागेऽप्यवयवद्वारा विभागाभावात् , अब तु तवागविभागेन विशेषात् ।तद्वाराविभागकरण एव किं बीजमिति चेन् , सावयव. निरखपवात्मकास्तुनस्तथाप्रतिपत्तिजनकसावयवनिरवयवत्वशब