Page Text
________________
७.
सामान्यनिविविवेचनो बन्धकत्वयोरक्यस्थ वक्ष्यमाणत्वेन सामग्रीप्रतिबन्धकतामादाय दो. षस्यासम्भवात् तदनुगमश्च प्रकृतानुमितिप्रतिबन्धकताविशिष्टनि. श्चयनिष्ठावच्छेदकतानिरूपितविषयत्वनिष्ठावच्छेदकतानिरूपिताव. मित्रत्वसम्वन्धावच्छिन्नावच्छेदकतावदूपवत्वं समुदायार्थः वैशि. प्ट्यच स्ववृत्यभावीयप्रतियोगितयापरस्परामिरूपितत्वसहितेन स्वाभावधत्वसम्बन्धेन स्वनिष्ठप्रकारतानिरूपितविशेष्यत्वाभाववनिष्ठत्व. सम्बन्धेन वा स्वाभावप्रतियोगिस्वं स्वनिष्ठप्रकारस्वञ्च स्वविशिष्ट विषयतावत्वसम्बन्धाधच्छिन्नम्बोध्यं वैशिष्ट्यश्च प्रथमाभिहितानु. गमघटकप्रतिबन्धकतावैशिष्ट्यानियामकसम्बन्धाभ्यामेव बोध्यम् एव. अवाधादिप्रतिबन्धकताया: स्वविशिष्टविषयतावत्वसम्बन्धस्य व्य. धिकरणत्वेन नकापिक्षतिः उक्तविशेष्यत्वाभाववनिष्ठत्वस्य संसर्गा. नुधावनाहत्यनियामकस्याभावप्रतियोगितानवच्छेदकत्वेपि नक्ष. तिः विशेष्यत्वाभावश्च प्रमीयविशेष्यताप्रतियोगिक स्वरूपसम्ब ग्धावच्छिन्नप्रतियोगिताकोबोध्यः नन्वेकरूपेण प्रतिबन्धकत्वस्यैव वह्निव्यापकीभूताभावप्रतियोगिजलं जलवान्हदः वहिव्यापकीभूताभा. वप्रतियोगिशेवालं शैवालवान्हद इत्यादिनिश्चयानां लाघवेन वक्तव्य. स्वात् इदः शैवालबद्धदकालीनवाहमान जलादित्यत्रासाधारण्येऽव्या. तिः ताहशवहिव्यापकीभूताभावप्रतियोगिजलत्वावच्छिन्नविषयताया अव्यापकविषयताशून्यज्ञानीयाया इव शैवालवभ्रदत्वावच्छिन्नविषयतायास्ताहश्या एकस्यामेव प्रतिबन्धकतायामवच्छेदकत्वात् नच प्रतिबन्धकतावच्छेदकस्यानुगतस्याभावनिकरूपेणप्रतिबन्धकस्वमि. तिवाच्यं निश्चयविशिष्टनिश्चयत्वस्यैव सादृशत्वात् वैशिष्ट्य स्व. सामानाधिकरण्य स्वीयताहशवह्निव्यापकीभूताभावप्रतियोगिस्वप्र. कारताविशिप्रकारतानिरूपितहदत्वावच्छिन्नविशेष्यताकत्वोभयस. म्बन्धेन प्रकारतावैशिष्ट्या स्वाक्षयप्रतियोगितावच्छेदकसम्बन्धामच्छिन्नत्वस्वनिरूपितबिशेष्यतावच्छेदकधर्मावच्छिन्नत्योभयसम्ब. न्धेन नच परस्परस्थावच्छिन्नविषयताशुन्यमानयत्वस्य तदुभयवि. षयतायां प्रतिबन्धकतावच्छेदिकायान्न सम्भव इतिवाच्यं हेतुमत्प. क्षघटितासाधारण्याव्याप्तिवारणाय असाधारण्यप्रतिबन्धकतातिरि. कवृतित्वस्य विशेषणत्वपक्षे तद्विशेषणस्य प्रयोजनविरहेण दोषापा. वकत्वस्य वक्ष्यमाणत्वेन च परित्याज्यस्वात् ।
| SR No. | 008448 |
| Book Title | Samanyanirukti Gudharthatattvaloka |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmadattasuri |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | |
| Total Pages | 190 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 5 MB |