Page Text
________________
सामान्यनितिविवेचना
अत्र नीलोत्पलवान्हदो रक्तदण्डवानित्यत्र धाधेऽव्याप्तिः समानविषयकानुमितिम्प्रति लमानविषयकप्रत्यक्षसामग्रधाः प्रतिबन्धक त्वेन तस्याश्च विशेषणतावच्छेदकप्रकारकशानत्वेन नीलोत्पलत्वा. वच्छिन्नविषयकज्ञानस्य रक्तदण्डत्वावच्छिन्न प्रकारकशानस्य च निविष्टतया तत्तद्पावच्छिन्नविषयतायाः स्वरूपसम्बन्धरूप. प्रकृतानुमितिप्रतिवन्धकतावच्छेदकत्वे यदूपपदेन ताशरूपद्वयस्य ग्राह्यतया बाधवाने तत्तद्रूपावच्छिन्नविषयताशून्यत्वविरहात् एवं हृदः कृतसाध्यतावदिष्ट साधनतावत्पाककालीनवाढमान् ज लादित्यत्राप्यन्याप्तिः चिकीर्षासामप्रघा विशिष्टबुद्धिम्प्रति प्रति बन्धकतया तस्यां कृतिसाध्यतावत्पाकत्वावच्छिन्नविषयवानस्ये ष्टसाधनतावत्पाकविषयमानस्य चान्तर्भूततया तादृशपाकत्व रूपधर्मद्वयस्य यद्रपपदग्राह्यत्वेन तत्तद्पावच्छिन्नविषयताशुन्य. त्वस्यासाधारण्यक्षाने विरहात् । यदिचोक्तस्थलद्वये विशिष्येच्छाते जनकत्वानुरोधेन विशिष्य प्रतिबध्यप्रतिबन्धकमावस्य वक्तव्यत्वेन तत्र प्रकृतानुमितिम्प्रति प्रत्यक्षसामग्रथाश्चिकीर्षासामग्रवाश्च प्रतिब. न्धकत्वे सामग्रीकोटौ तारशनिश्चयद्वयप्रवेशस्यानावश्यकत्वात् अ. नुमितिसामग्रया आवश्यकत्वेन तस्याश्च तदुघटितत्वानेयमात्तद. भावदशायामनुमित्यनुत्पत्तेरिष्टतया तदतिरिक्तप्रत्यक्षादिसामग्रीदशा. यामनुमित्यनुपपत्तेरयोगात्र दोषसम्भव इत्युच्यते तदापि दोवह्निमान्कृतिसाध्यतावदिष्टसाधनतावत्पाककालीनजलादित्यत्रासाधारज्येऽव्याप्तिः तत्र इदत्वावच्छिन्नविशेष्यतानिरूपितवाहित्वावच्छिन्नप्र. कारताशाल्यनुमितिसामग्रयाश्चिकीर्षासामग्रीघटककृतिसाध्यतावत्पा. कादिनिश्चयाघटितत्वेन तादृशानुमितिम्प्रति चिकीर्षासामग्रया: प्रतिबन्धकतायां सामग्रीकोटौ निरुक्तनिश्चयप्रवेशस्यावश्यकत्वात् सामग्रीत्वकविशिष्टापरत्वमेवेति तद्वच्छिन्नप्रतिवन्धकतानिरूपि. तसामानाधिकरण्यसम्बन्धावच्छिन्नावच्छेदकत्वस्य प्रसिदिसम्भ वादिति निवेशनीयमेवानतिरिक्तवृत्तित्वं तथासति ताहशनिश्चयः स्ववति फलेच्छाविगमकालीननिश्चये सामग्रीप्रतिबन्धकताविरहेण कृतिलाध्यतावत्पाकत्वादेयरपदेनोपादानासम्भवेन नाव्याप्तिसम्भव इतिकेचित्
तदप्यसत् विशेष्यदलघटकविशिष्दयाघटितत्वघटकप्रति
| SR No. | 008448 |
| Book Title | Samanyanirukti Gudharthatattvaloka |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmadattasuri |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | |
| Total Pages | 190 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 5 MB |