________________
શિલ્પ રત્નાકર
[ પ્રથમ રત્ન
मित्राणि सूर्यभौमान्जा विच्छुक स्वहितौ गुरोः ॥ मित्रे सौम्यशनी शत्रू भार्गवस्येन्दु भास्करौ ॥ ११४ ॥ सुहृदी वित्सिती सौरेः शत्रवोऽर्ककुजेन्दवः ॥ सर्वेषामेव खेदानामनुक्तास्ते समाः स्मृताः ॥ ११५ ॥ સૂર્યના મંગળ, ચંદ્રમા તથા ગુરૂ મિત્ર; શનિ, શુક્ર શત્રુ અને બુધ સમ છે. ચન્દ્રના સૂર્યાં, બુધ મિત્ર; શત્રુ કેઇ નથી અને મગળ, ગુરૂ, શુક્ર, શિને સમ છે. મગળના ગુરૂ, ચંદ્ર, સૂર્ય મિત્ર; બુધ શત્રુ અને શુક્ર, શનિ સમ છે. બુધના સૂર્ય, શુક્ર મિત્ર; ચંદ્રમા શત્રુ અને ગુરૂ, શિને, મગળ સમ છે. ગુરૂના સૂર્ય, મંગળ, ચંદ્ર મિત્ર; બુધ, શુક્ર શત્રુ અને શિને સમ છે. શુક્રના મુખ્ય, શનિ મિત્ર; ચદ્ર, સૂર્ય શત્રુ અને મંગળ, શુરૂ સમ છે તથા શનિના બુધ, શુક્ર મિત્ર; સૂર્ય, મગળ, ચંદ્ર શત્રુ અને ગુરૂ સમ છે. ૧૧૨, ૧૧૩, ૧૧૪, ૧૧૫.
રાશિના સ્વામીઆના મિત્રશત્રુભાવ જોવાનું કોષ્ટક.
૩૦
રાશિ,
સ્વામી.. મિત્રભાવ.
સિંહ.
સૂ.
ક.
ચંદ્ર.
મેષ, વૃશ્ચિક મગળ.
મિથુન, કન્યા.
મુધ.
ધન, મીન.
ગુરુ.
વૃક્ષ, તુલા.
મકર, કુંભ.
શુક્ર.
ર્શન.
ચંદ્ર, ગુરૂ, મંગળ,
સૂર્ય, મુધ.
સૂર્ય, ચદ્ર, ગુરૂ.
સૂર્ય, શુક્ર.
સૂર્ય, ચંદ્ર, મોંગા.
બુધ, શનિ.
બુધ, શુક્ર.
સમભાવ.
સુધ.
ગુરુ, શુક્ર, મગળ, નિ.
શુક્ર, શનિ.
મગળ, ગુરૂ, શિત.
નિ.
મગળ, ગુરૂ.
ગુરૂ.
શત્રુભાવ.
શુક્ર, શશિન.
બુધ.
ચંદ્ર.
બુધ, શુક્ર.
સૂર્ય, ચંદ્ર.
સૂર્ય, ચંદ્ર, મ ંગળ.
ક્ષેત્રના નામાક્ષર ઉપજાવવા વિષે.
चतुभिर्गुणितं क्षेत्रं फलं षोडशभिर्भजेत् ॥ शेषं ध्रुवादिकं ज्ञेयं तन्नामानि यथाक्रमम् ॥ ११६ ॥