Swopagnyashabda maharnavnyas Bruhannyasa Part 2

SR No.: 008410
Original Sutra Author: Hemchandracharya
Author: Lavanyasuri
Publisher: Jain Granth Prakashak Sabha
Total Pages: 580
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Grammar
File Size: 19 MB

Page 560

२४४
न्यायार्थसिन्धु-तरङ्गकलितो न्यायसमुच्चयः ।
[चतुर्थोल्लासे न्यायः १]
पराम
wrwww
---
"हो ष्टुन्हौत् उद्यमे" णौ सनि षोपदेशत्वात् सस्य सस्य ! “विकुर्व विक्रियायाम्" "भ्वादेः०" [२. १. ६३.] इति षत्वे-तिष्टहयिषति ॥ २२६ ॥
| दीर्घस्थानित्यत्वादभावे-विकुर्वति, विकुर्वितम् , विकुर्वित्वा ॥२॥ 30 नन्हीत्-प्राग्वत् सस्य षत्वे-तिष्टहयिषति । अषोपदेशयो- "कुर्व करणे" पूर्ववद दीर्घाभावे-कुर्वति । अस्य विपूर्वस्य स्त्येतयोः-'तिस्तह यिषति, तिस्तृहहिषति' इत्येव ॥ २२७॥ विस्व अपि-विकुर्य ॥३॥ 5 "दहुण रक्षणे" देहयति । णिचोऽनित्यत्वादभावेऽप्युदित्वात् । “उषण निवासे" अदन्तः । “णि-वेत्ति०" [५. ३. क्ये नस्य लुगभावे-दह्यते ॥ २२८॥
१११.] इत्यने-पर्युषणा ॥ ४ ॥ अथ शान्ताश्चत्वार:-"ष्टक्ष गतौ" णौ सनि-तिष्टक्षयि "युह उद्धरणे" नियूंठम् ॥ ५॥
35 पति । अषोपदेशस्य तु षत्वाभावेन तिस्तृक्षयिषति ॥२२९॥ | इत्यादि । एते च सर्वे लौकिका धातवोऽपठिता अपि
"जक्षुङ्गति-दानयोः" घटादिस्यम् । उदित्त्वाने जनते। | लक्ष्यानुसारादेव सिद्धा इति प्रकृतन्यायविषयतयोदाहृताः । 10 किति नस्य लुगभावे-जयते । जजस । जसिता । क्त
॥ इति शम् ॥ जद्धिन्तः । “केटः" [५.३.१०६1 इत्ये-जङ्खा, गौ-जङ्ग- ----------------------- -----428 यति । जिणम्परे णौ“घटादे." [४.२.२४.] इति वा इति न्यायसमुच्चयस्य चतुर्थोल्लासे पूर्वदर्शितदीर्घ-अजाति, अजटि । जाझं जावं, जङ्ख जङ्कम् ॥२३०॥
न्यायसजातीयस्य विस्तरतो व्याख्यातुं "भक्षी अदने" भक्षते, बभक्षे, भक्षति, बभक्ष, भक्षि
पृथगुपात्तस्य न्यायस्य, तपोगच्छाधि. 16 तुम्, भक्षितम् ॥ २३॥ "ऋक्ष उपशमने" अक्ष्योति । जचि-रक्षं-नक्ष
पति-सूरिचक्रचक्रवर्ति-सर्वतत्रस्वतन्त्रत्रम् ॥ २३२ ॥ इत्यादि ।
श्रीमद्विजयनेमिसूरीश्वरपट्टालङ्कारेण कैश्चित् परैर्वादिपठिता अपि धातवश्वरादिषु पठिता
'व्याकरणवाचस्पति-शास्त्रविशाणिजथ, त एव क्वचिदात्मनेपदार्थ, क्वचिदात्मनेपदिनः 20 परस्मैपदार्थ, क्वचिदर्थभेदाय क्वचिदनिटोऽन्यत्रेडागमार्थं च
रद-कविरत्न' इति पदालपुनः पठिता दृश्यन्ते । तेऽत्र प्रायो नोदाहृताः, चुरादिषु शेषे
तेन विजयलावण्यसूरिणा "बहुलमेतन्निदर्शनम्" इत्युक्ततया चौरादिकणिचो यथा
विरचितान्यायार्थसिन्धुप्रयोग सर्वधातुभ्योऽपि बाहुल्येन प्रयोक्तुं शक्यत्वात् , आत्मनेपदस्य चानित्यत्वेन परस्मैपदिभ्योऽपि सौलभ्यात्, धातूनां
नामा वृत्तिः ॥ 25 चार्थनिर्देशस्य दिक्प्रदर्शनमात्रत्वेन तेषामनेकार्थत्वात् , आगम
शास्त्रस्थानित्यतयेडागमस्याप्यनित्यत्वाच । ___आगमिका अपि धातवः केचिदेभ्योऽन्ये दृश्यन्ते, यथा- इ समाप्ता न्यायसमुञ्चयस्य सिन्धुनामा वृत्तिः। ई "दद आच्छादने" दटिता पट्टशाला ॥१॥
SRTorrayesUETTTTTORTOURI
-
-
---
--
+--
mmmmwwmad
wwww wwwww
प्रशस्तिः ।
ranteam
EXAXYLANGHATARIANTAARAATRE
[वसन्ततिलकानि ] अस्ति प्रसिद्धविभव निकषो बुधानां, विद्याविलासिजनसेवितमादरेण । श्रीमजिनायतनपूर्णकलेवरं सत् , पुण्यं पुरं सुकलयन्निजनाम सत्यम् ॥ १॥ तत्र स्थिति विदधता किल वृष्टिकाले, लावण्यसूरिमुनिपा विजयान्वितेन । न्यायार्थसिन्धुरयमारचितो बुधानां, मोदाय मन्दमनसामपि बोधनाय ॥ २ ॥ श्रीहेमहंसगणिना रचिताऽतिमञ्ज-मैषिका सुचिमला बहुलार्थयुक्ता। सन्यायसंग्रहगता बृहता युता च, न्यासेन किन्तु नहि तेन नवीनतोषः ॥३॥ ज्ञात्वेति तत्पथपरिष्करणार्थमेव, तत्प्रत्ननूरनजनतोपकृती प्रयत्नः। मध्यस्थवृत्तिमवलम्ब्य कृतोऽयमास्ता, न्यायार्थबोधरुचिलोकहिताय शश्वत् ॥ ४॥ आकाश-चन्द्र-गगना-क्षिमितेऽत्र वर्षे, सबैक्रमेऽवसित एष गुरोः प्रसादात् । भाचन्द्रभास्करमुपेत्य पर प्रसिद्धिं, सिद्धिं करोतु पठतां च मनोरथानाम् ॥ ५॥