________________
૩૫૬
गाथा-२१८-२१८
સમયસાર સિદ્ધિ ભાગ-૭
सव्वदव्वेसु
कम्ममज्झगदो ।
णाणी गप्प हो णो लिप्पदि रजण दु कद्दममज्झे जहा कणयं । । २१८ । ।
कम्ममज्झगदो ।
अण्णाणी पुण रत्तो सव्वदव्वेसु लिप्पदि कम्मरएण दु कद्दममज्झे ज्ञानी रागहायकः सर्वद्रव्येषु
जहा लोहं । । २१९ ।। कर्ममध्यगतः ।
नो लिप्यते रजसा तु कर्दममध्ये यथा कनकम् ।।२१८।। अज्ञानी पुना रक्तः सर्वद्रव्येषु लिप्यते कर्मरजसा तु कर्दममध्ये यथा लोहम् ।।२१९ ।।
कर्ममध्यगतः ।
यथा खलु कनकं कर्दममध्यगतमपि कर्दमेन न लिप्यते, तदलेपस्वभावत्वात्; तथा किल ज्ञानी कर्ममध्यगतोऽपि कर्मणा न लिप्यते, सर्वपरद्रव्यकृतरागत्यागशीलत्वे सति तदलेपस्वभावत्वात्। यथा लोहं कर्दममध्यगतं सत्कर्दमेन लिप्यते, तल्लेपस्वभावत्वात्; तथा किलाज्ञानी कर्ममध्यगतः सन् कर्मणा लिप्यते, सर्वपरद्रव्यकृतरागोपादानशीलत्वे सति तल्लेपस्वभावत्वात्।
હવે આ જ અર્થનું વ્યાખ્યાન ગાથામાં કરે છે ઃ
છો સર્વ દ્રવ્યે રાગવર્જકશાની કર્મની મધ્યમાં,
પણ રજ થકી લેપાય નહિ, જ્યમ કનક કર્દમમધ્યમાં. ૨૧૮. પણ સર્વ દ્રવ્યે રાગશીલ અજ્ઞાની કર્મની મધ્યમાં, તે કર્મરજ લેપાય છે, જ્યમ લોહ કર્દમમધ્યમાં. ૨૧૯.
गाथार्थ :- [ ज्ञानी ] ज्ञानी [ सर्वद्रव्येषु ] } े सर्व द्रव्यो प्रत्ये [ रागप्रहायकः ] राग छोडनारो छे ते [ कर्ममध्यगतः ] अर्भ मध्ये रहेसो होय [ तु ] तोपाश [ रजसा ] ऽर्भ३५ २४थी [ नो लिप्यते ] लेपातो नथी- यथा ] ठेभ [ कनकम् ] सोनुं [ कर्दममध्ये ] अहव मध्ये रहेतुं होय तोपश सेचातुं नथी तेभ. [ पुनः ] अने [ अज्ञानी ] अज्ञानी [ सर्वद्रव्येषु ] } े सर्व द्रव्यो प्रत्ये [ रक्तः रागी छे ते [ कर्ममध्यगतः ] ऽर्भ मध्ये