________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
કહાનજૈનશાસ્ત્રમાળા ]
નવપદાર્થપૂર્વક મોક્ષમાર્ગપ્રપંચવર્ણન
[ १६३
एते जीवनिकायाः पञ्चविधाः पृथिवीकायिकाद्याः।
मनःपरिणामविरहिता जीवा एकेन्द्रिया भणिताः।। ११२।। पृथिवीकायिकादीनां पंचानामेकेन्द्रियत्वनियमोऽयम्।
पृथिवीकायिकादयो हि जीवाः स्पर्शनेन्द्रियावरणक्षयोपशमात् शेषेन्द्रियावरणोदये नोइन्द्रियावरणोदये च सत्येकेन्द्रियाअमनसो भवंतीति।। ११२।।
अंडेसु पवढेता गब्भत्था माणुसा य मुच्छगया। जारिसया तारिसया जीवा एगेंदिया णेया।। ११३।।
अंडेषु प्रवर्धमाना गर्भस्था मानुषाश्च मूच्र्छा गताः।
यादृशास्तादृशा जीवा एकेन्द्रिया ज्ञेयाः।। ११३।। एकेन्द्रियाणां चैतन्यास्तित्वे दृष्टांतोपन्यासोऽयम्।
सन्वयार्थ:- [ एते ] ॥ [ पृथिवीकायिकाद्याः ] पृथ्वी।यि. [ पञ्चविधाः ] पाय २॥ [जीवनिकायाः] पनियोने [मनःपरिणामविरहिताः] मनप२ि९॥मरहित [ एकेन्द्रियाः जीवाः ] मेद्रिय पो [ भणिताः ] ( सर्व ) ॥ ७.
टीs:- 241, पृथ्वीयि पोरे पाय (-५यविघ) पोन। मेद्रिय५९॥नो नियम छे.
પૃથ્વીકાયિક વગેરે જીવો, સ્પર્શનેંદ્રિયના (-ભાવસ્પર્શનેંદ્રિયના) આવરણના ક્ષયોપશમને લીધે તથા બાકીની ઇંદ્રિયોના (-ચાર ભાદ્રિયોના) આવરણનો ઉદય તેમજ મનના (ભાવમનના) આવરણનો ઉદય હોવાથી, મનરહિત એકંદ્રિય છે. ૧૧ર.
જેવા જીવો અંડસ્થ, મૂર્ધાવસ્થ વા ગર્ભસ્થ છે; તેવા બધા આ પંચવિધ એકેંદ્ધિ જીવો જાણજે. ૧૧૩.
अन्वयार्थ:- [अंडेषु प्रवर्धमानाः] मां वृद्धि मत प्रामी, [ गर्भस्थाः ] गर्भमा २६८i प्रीमो [च] भने [ मूर्छा गताः मानुषाः ] भू पामेला मनुष्यो, [ यादृशाः] qi (बुद्धिपूर्व व्यापा२. विनानi) छ, [ तादृशाः] तवा [एकेन्द्रियाः जीवाः] मेद्रिय ®यो [ ज्ञेयाः ] 4.
ટીકાઃ- આ, એકંદ્રિયોને ચૈતન્યનું અસ્તિત્વ હોવા સંબંધી દષ્ટાંતનું કથન છે.
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com