Pravachana sara

SR No.: 008294
Original Sutra Author: Kundkundacharya
Author: Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Digambar Jain Swadhyay Mandir Trust
Publication Year: 1980
Total Pages: 548
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse
File Size: 3 MB

Page 393

Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
૩૫૮
પ્રવચનસાર
[ भगवानश्री./अथैवं शुद्धात्मोपलम्भात्किं स्यादिति निरूपयति
जो एवं जाणित्ता झादि परं अप्पगं विसुद्धप्पा। सागारोऽणागारो खवेदि सो मोहदुग्गंठिं।। १९४।।
य एवं ज्ञात्वा ध्यायति परमात्मानं विशुद्धात्मा।
साकारोऽनाकारः क्षपयति स मोहदुर्ग्रन्थिम्।। १९४ ।। अमुना यथोदितेन विधिना शुद्धात्मानं धूवमधिगच्छतस्तस्मिन्नेव प्रवृत्ते: शुद्धात्मत्वं स्यात; ततोडनन्तशक्तिचिन्मात्रस्य परमस्यात्मन एकाग्रसञ्चेतनलक्षणं ध्यानं स्यात; ततः
लक्षणस्वात्मोत्थसुखामृतविलक्षणानि सांसारिकसुखदुःखानि वा। अध अहो भव्याः सत्तुमित्तजणा शत्रुमित्रादिभावरहितादात्मनो भिन्नाः शत्रुमित्रादिजनाश्च। यद्येतत् सर्वमध्रुवं तर्हि किं ध्रुवमिति चेत्। ध्रुवो ध्रुवः शाश्वतः। स कः। अप्पा निजात्मा। किंविशिष्टः। उवओगप्पगो त्रैलोक्योदरविवरवर्तित्रिकालविषयसमस्तद्रव्यगुणपर्याययुगपत्परिच्छितिसमर्थकेवलज्ञानदर्शनोपयोगात्मक इति। एवमध्रुवत्वं ज्ञात्वा ध्रुवस्वभावे स्वात्मनि भावना कर्तव्येति तात्पर्यम्।। १९३।। एवमशुद्धनयादशुद्धात्मलाभो भवतीति कथनेन प्रथमगाथा। शुद्धनयाच्छुद्धात्मलाभो भवतीति कथनेन द्वितीया। ध्रुवत्वादात्मैव भावनीय इति प्रतिपादनेन तृतीया। आत्मनोऽन्यद्धृवं न भावनीयमिति कथनेन चतुर्थी चेति शुद्धात्मव्याख्यानमुख्यत्वेन प्रथमस्थले गाथाचतुष्टयं गतम्। अथैवं पूर्वोक्तप्रकारेण शुद्धात्मोपलम्भे सति किं फलं भवतीति प्रश्ने प्रत्युतरमाह-झादि ध्यायति जो यः कर्ता। कम्। अप्पगं निजात्मानम्। कथंभूतम्। परं परमानन्तज्ञानादिगुणाधारत्वात्परमुत्कृष्टम्। किं कृत्वा पूर्वम्। एवं जाणित्ता एवं पूर्वोक्तप्रकारेण स्वात्मो
હવે, એ રીતે શુદ્ધાત્માની ઉપલબ્ધિથી શું થાય છે તે નિરૂપે છે:
-2000, शुद्धात्मा बनी, ध्याये ५२मनि आत्माने,
સાકાર અણ-આકાર હો, તે મોહગ્રંથિ ક્ષય કરે. ૧૯૪. अन्वयार्थ:- [ यः] ४ [ एवं ज्ञात्वा ] मामाने [ विशुद्धात्मा] विशुद्धात्म। थयो यो [ परमात्मानं ] ५२५. मात्माने [ध्यायति] ध्याचे छ, [ सः] ते-[ साकार: अनाकार:] सा॥२. हो ? सना॥२. हो-[ मोहदुर्ग्रन्थिं ] मोहीथिने [क्षपयति ] क्षय ७३ छे.
ટીકાઃ- આ યથોક્ત વિધિ વડે શુદ્ધાત્માને જે ધ્રુવ જાણે છે, તેને તેમાં જ પ્રવૃત્તિ દ્વારા શુદ્ધાત્મત્વ હોય છે; તેથી (અર્થાત તે શુદ્ધાત્મત્વની પ્રાતિને લીધે ) અનંતશક્તિવાળા ચિન્માત્ર પરમ આત્માનું એકાગ્રસંચેતનલક્ષણ ધ્યાન હોય છે, અને તેથી (અર્થાત્
૧. ચિન્માત્ર = ચૈતન્યમાત્ર. [ પરમ આત્મા કેવળ ચૈતન્યમાત્ર છે કે જે ચૈતન્ય અનંત શક્તિવાળું છે.] ૨. એક અગ્રનું ( વિષયનું, ધ્યેયનું) સંચેતન અર્થાત્ અનુભવન તે ધ્યાનનું લક્ષણ છે.
Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com