________________
જ સ્વાંગ ને સ્વભાવનું ભેદજ્ઞાન, જીવથી અજીવનું ને આસ્ત્રવનું ભેદજ્ઞાન, સ્વદ્રવ્યથી
પરદ્રવ્યનું ને દ્રવ્યથી પર્યાયનું ભેદજ્ઞાન, અતીન્દ્રિયજ્ઞાનથી ઈન્દ્રિયજ્ઞાનનું ભેદજ્ઞાન
તેનું સ્પષ્ટીકરણ. જ દૃષ્ટિના પક્ષવાળાને કર્તા, કર્મ, ક્રિયાનો સ્વીકાર નથી આવતો. મધ્યસ્થી જ તે સ્વીકારે
છે અને તેને જ અનુભવનો અવકાશ છે. અપરિણામીનો ઝંડો લઈને પરિણામીને ન સ્વીકારે તો ન ચાલે. અપરિણામી ધ્યાનનું ધ્યેય છે ને પરિણામી જ્ઞાનનું જોય છે.
કાર્યમાં કારણનો આરોપ એટલે શું? અનુભવ ને જાણવામાં શું ફેર ? જ પર્યાયનું જ્ઞાન પર્યાયદૃષ્ટિનું કારણ નથી અને પરિણામનું જ્ઞાન તો જ્ઞાનીને જ હોય છે. છે. સામાન્ય નિરપેક્ષ પ્રમાણ, આગમપ્રમાણ અને અધ્યાત્મપ્રમાણ શું છે અને તેમાં દૃષ્ટિનો
વિષય કેવી રીતે રહેલો છે? ઉપયોગ એટલે શું? તેને સૂક્ષ્મ કેવી રીતે કરવો? જ દ્રવ્યના ને પર્યાયના લક્ષણથી બંનેની જુદાઈની સિદ્ધિ.
નિર્વિકલ્પ ધ્યાનના કાળે કર્તા, કર્મ, ક્રિયાનો ભેદ હોવા છતાં દેખાતો નથી. ધ્યેયમાં ગુણભેદ દેખાતો નથી ને સ્વફ્લેયમાં કર્તા, કર્મ, ક્રિયાનો ભેદ દેખાતો નથી. પણ શેયને ધ્યેય માની લ્ય તો...? સ્વપરપ્રકાશકના ત્રણ પ્રકાર, સ્વપરપ્રકાશક લક્ષણમાં દોષ શું ? અનુભવ સ્વપ્રકાશકમાં થાય કે સ્વપરપ્રકાશકમાં? સ્વપરપ્રકાશક ને સ્વપરપ્રતિભાસનો
તફાવત શું? તેમાં બેમાં લાભ શેમાં? જ અનેકાંતના પ્રકારોનું વર્ણન. છે જેને સમયસાર ને પ્રવચનસારનો મેળ મેળવતા આવડે તેને અનુભૂતિ થાય. જ જ્ઞાનીને અજ્ઞાનીને પદાર્થના પ્રતિભાસમાં તફાવત કઈ રીતે છે? પ્રતિભાસવું
અવભાસન થવું, જણાય જવું, જાણવું તેની સ્પષ્ટતા અને પરને એકાંતે જાણવાનું
મિથ્યાત્વ કેવી રીતે છૂટે? તેનો ખુલાસો. ક વ્યવહારના પક્ષમાં ચડી ગયેલા જીવો ઉપર પૂ.ગુરુદેવશ્રીની કરુણા અને પરાશ્રિત
વ્યવહાર ને ભેદાશ્રિત વ્યવહાર એટલે શું? અજ્ઞાનીને અનુભવ પહેલાં જ્ઞાનમાં બે ભાગ કેવી રીતે છે? ઉપયોગથી અનન્ય એટલે શું? બે જ્ઞાન ક્યા છે? સ્વભાવનો અંશ એટલે શું? એક જ્ઞાનના બે છેડા એટલે શું?