________________
પ્રવચન નં. ૩ મલિન થાય છે. જો કપડું મલિન થયું હોય તો કોઈ માતા કે બેન મલિનતા ટાળવાનો પ્રયત્ન ન કરત. મલિન કપડું થાય જ નહિ એની અવસ્થા મલિન થાય છે. અને એમાં નિમિત્તપણે માટી હોય છે. અવસ્થા મલિન થઇ જાય છે.
દ્રવ્યદૃષ્ટિથી તો, દ્રવ્યસ્વભાવની દૃષ્ટિથી જોવામાં આવે તો દ્રવ્ય જે છે તે જ છે. કેટલો ખુલાસો કરે છે દ્રવ્ય ને પર્યાયનો વિભાગ, ક્યાં મલિનતા છે ને ક્યાં નિર્મળતા રહી ગઇ. ક્યાં અપવિત્ર પર્યાય થાય છે ત્યારે પવિત્ર પરમાત્મા રહી જાય છે એવો ને એવો. ઈ. અપવિત્રતા પવિત્ર પરમાત્મામાં પ્રવેશી શકતી નથી, બહાર લોટે છે. આ એકદમ ન્યાય ને લોજીકથી વાત છે. સમજી શકાય એવું છે. આ વાત ગુરુદેવ ફરમાવે છે કે આ વાત જગતને મળી નથી. સાચુ સાંભળવા પણ ન મળે તો એ વિચાર ક્યારે કરે ને અનુભવ ક્યારે કરે. કેટલો ખુલાસો કરે છે.
દ્રવ્યદૃષ્ટિથી તો એટલે-ભલે દ્રવ્યદૃષ્ટિ ન કરી હોય અજ્ઞાનીએ તો પણ દ્રવ્ય સ્વભાવથી જોવામાં આવે તો દ્રવ્ય જે છે તે જ છે. પર્યાય મલિન થઈ પણ દ્રવ્ય તો કેવું છે તેવું જ છે. દ્રવ્ય મલિન થતું નથી. આત્મા મિથ્યાષ્ટિ થાય છે કે પર્યાયમાં મિથ્યાત્વ આવ્યું? મિથ્યાત્વને રહેવાનું રહેઠાણ ક્યાં છે શોધી કાઢો. આહાહાહા ! આત્મામાં તો જ્ઞાન ને દર્શન ભર્યા છે
ત્યાં ક્યાં મિથ્યાત્વ છે. દ્રવ્યદૃષ્ટિથી તો દ્રવ્ય જે છે તે જ છે અને પર્યાય અવસ્થા દૃષ્ટિથી જોવામાં આવે તો મલિન જ દેખાય છે. શું કહ્યું? આમ જોઉં તો મલિનતા દેખાય છે ને આમ જોઉં તો નિર્મળતા-નિર્મળતા દેખાય છે. આમ જોઉં તો સંસાર દેખાય છે, આમ જોઉં તો તો મુક્તિ દેખાય છે. આમ જોઉં તો આકુળતા ને આમ જોઉં તો અનાકુળમૂર્તિ ભગવાન આત્મા જણાય છે.
આ નવરંગભાઇના બાનો તો સ્વર્ગવાસ થઈ ગયો છે ત્યારે આ એક દાખલો હમણા જયપુર આવ્યો, ત્યારે નવરંગભાઈના બા યાદ આવ્યા તેને આ વાત કરી હતી. તેને આ વાત કરી તેને બહુ ગમી ગઈ. પછી હું રાજકોટ રેલ્વેમાં આવતો હતો તો સ્ટેશનમાં પ્લેટફોર્મ ઉપર ઉભીને આ વાત પોતાના હાવભાવથી કરવા માંડ્યા. મને કહે ભાઈ ! મને તો આ વાત બહુ ગમી ગઈ, આટલું બસ છે. આની કોર જોઉં તો મલિનતા દેખાય છે ને આની કોર જોઉં તો શુદ્ધ નિર્મળ નિર્મળ ભગવાન આત્મા દેખાય છે. પર્યાયને જોયા કરવું ને પછી શું કરવું કે પર્યાયને જ જોયા કરવું કે ના. પર્યાય ને દ્રવ્યને જોય ને પછી દ્રવ્યને જોવું. એક બે વાર ભલે જોવું પ્રમાણમાં આવીને. પર્યાય પણ છે ને દ્રવ્ય પણ છે. પર્યાયથી મલિન પણ છે ને દ્રવ્ય નિર્મળ પણ છે. પછી દ્રવ્ય પર્યાય તેમ ન કરવું પછી દ્રવ્ય તરફ દૃષ્ટિને થંભાવી દેવી ત્યાં અનુભવ થઈ જાય. આમ સહેલું છે, કાંઈ અઘરું નથી. કળથી કામ થાય તેવું છે.