Page Text
________________
પ્રવચન નં. ૩૧
૪૦૩ ઝળકે, દર્પણમાં પદાર્થો આવે કે દર્પણમાં પદાર્થો ઝળકે? અગ્નિ સામે છે કોલસો છે સામે, તો ઈ દર્પણની સ્વચ્છતામાં ઈ બિંબનું પ્રતિબિંબ થાય કે કોલસાની કાળપ અહીંયા આવી જાય? કે આખો દર્પણ તો ભલે કાળો ન થાય પણ જેટલું ધાબું પડે કાળું એટલી તો અરીસાની પર્યાય કાળી થઈ કે નહીં? પ્રકાશ! નહીં? ' અરે તને ભ્રમણા થઈ છે કાળાપણાનો ધર્મ તો ત્યાં છે. ત્યાંથી કાળાપણું ઉડીને અહીંયા આવતું નથી, અને આની એ સ્વચ્છતા છોડતું નથી. દર્પણ પોતાની સ્વચ્છતાનો અભાવ કરતો નથી ત્રણકાળમાં. ભ્રાંતિ થઈ છે જગતને. બસ આ ક્રોધનો પ્રતિભાસ દેખીને હું ક્રોધી, ઉપયોગમાં ઉપયોગ છે ઉપયોગમાં ક્રોધ નથી. ભાઈ ! રહેવા દે તું. આહા ! પ્રતિબિંબિત થાય છે. ઓહો ! કેવી રીતે પ્રતિબિંબિત થાય છે? પોતાના સમસ્ત અનંત પર્યાયો સહિત પ્રતિબિંબિત થાય છે. આ ઉત્પાદવ્યવધુવયુક્તસતું આવી ગયું. કોઈ પર્યાય બાદ નથી, બધા પદાર્થોનો પ્રતિભાસ થાય છે, દર્પણમાં જેમ પ્રતિભાસ થાય છે એમ. પણ એ જોયો જેનો પ્રતિભાસ થાય છે ઈ શેયો, જ્ઞાનમાં આવતા નથી. દુઃખનો પ્રતિભાસ થાય પણ દુઃખ જ્ઞાયકમાં તો આવી શકે જ નહીં, પણ ઉપયોગમાં દુઃખ આવતું નથી. દુઃખનો પ્રતિભાસ દેખીને, જેનો પ્રતિભાસ છે એના ઉપર નજર છે, પણ જેમાં પ્રતિભાસ થાય છે ઈ. જોતો નથી. (એ ભૂલ છે)
ફરીથી, જેનો પ્રતિભાસ થાય છે, ક્રોધ, માન, માયા, લોભ એનો પ્રતિભાસ થાય છે, એને જુએ છે એ. જેનો પ્રતિભાસ થાય છે એને જાએ છે. લક્ષ ક્યાં ગયું? બહારમાં ગયું. સાવ સીધી સાદી વાત છે. ન સમજાય એવું ક્યાં છે? ન સમજાય એ વાત જ નથી. ન સમજાય એવી વાત લખે જ નહીં શાસ્ત્રકાર. લખે જ નહીં. જા નહીં સમજાય માટે લખી જાઉં. અજ્ઞાની જીવ નહીં સમજે માટે લખી જાઉં. એટલા માટે શાસ્ત્ર લખ્યા છે? એ સમજશે. ભગવાન આત્મા છે. સમજશે, જરૂર સમજશે. સમજશે એમ સમજીને લખ્યું છે.
માટે કહે છે કે બધા પદાર્થો પર્યાય સહિતનાં દ્રવ્યો એ જ્ઞાનમાં આવી ગયા છે. ડૂબી ગયા છે, ખોડાઈ ગયા છે, લે. પણ એનો અર્થ શું એમાં સમજાય છે કાંઈ ? બધા પદાર્થો ડૂબી ગયા છે, જ્ઞાનમાં આવી ગયા છે, ખોડાઈ ગયા છે, એનો અર્થ શું? કે એનો પ્રતિભાસ આમાં જ્ઞાનમાં આવી ગયો છે એમ પ્રતિભાસથી જ્ઞાન અનન્ય છે, પરપદાર્થથી અન્ય છે. જેનો પ્રતિભાસ થાય છે એનાથી તો જ્ઞાન તદ્દન ભિન્ન છે. પણ જ્ઞાનમાં પ્રતિભાસ જેનો થાય છે એ પ્રતિભાસથી તો અનન્ય જ છે, અને એ જ્ઞાનથી આત્મા અભિન્ન છે તેથી તેનો અનુભવ થાય છે. પોતાના સમસ્ત અનંત પર્યાયો સહિત પ્રતિબિંબિત થાય છે.
હવે એની ટીકા ટોડરમલજી સાહેબે લખી છે. શુદ્ધ ચેતના પ્રકાશનો કોઈ આવો જ
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |