Page Text
________________
૪૦૨
જ્ઞાયક સ્વરૂપપ્રકાશન
ઉતારવું છે. બધા પદાર્થોનો સમૂહ દર્પણની પેઠે, ઉપરની સપાટીમાં જે પ્રતિભાસ થાય છે એની પેઠે વર્તમાન વર્તતા ઉપયોગમાં સમ્યગ્દર્શન ને મિથ્યાદર્શન થવા પહેલાં, પદાર્થોનો સમૂહ સ્વ ને પર બધા પદાર્થો કોઈ બાકી નહીં.
હવે પદાર્થના સમૂહની વાત કરતા કહે છે કે અતીત, અનાગત અને વર્તમાન કાળના સમસ્ત, અનંત પર્યાયો સહિત એકએક પરમાણું એનો ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાન, ત્રણકાળની પર્યાય સહિત એક પરમાણું દ્રવ્ય, એવા અનંતા પરમાણું અનંતાનંત, એમ સ્વ જીવ ને પ૨ જીવ એની પણ અતીત, અનાગત ને વર્તમાન પર્યાય સહિતનો આત્મા, એ જ્ઞાનમાં પ્રતિભાસે છે, બધા પદાર્થો. સમસ્ત પર્યાયો, અનંત પર્યાયો સહિત અનંત પદાર્થો, જ્ઞાનની વર્તમાન સ્વચ્છ પર્યાયમાં પ્રતિભાસે છે. કોઈ પદાર્થ એવો નથી કે જ્ઞાનમાં બાકી રહી જાય. અનાદિ અનંત પદાર્થો સ્વ અને પર એ સ્વચ્છ જ્ઞાનમાં પ્રતિભાસે છે.
જુઓ આ આપણે લઈ જાવું છે અનુભવ કેમ થાય ? ત્યાં જાવું છે, જાવું છે તો ત્યાં, પ્રયોજન તો આપણું ત્યાં છે. એ પર્યાયો સહિત પ્રતિફલતિ, એવો સંસ્કૃત શબ્દ છે, પ્રતિફલતિ પ્રતિબિંબિત થાય છે. પ્રતિબિંબિત થાય છે, જણાય છે એમ નથી લખ્યું. જણાય છે, જણાય છે તો રાગ જ્ઞેય થઈ જશે. પણ રાગનો પ્રતિભાસ થાય છે, તો એમાં જ્ઞેય થતું નથી, જ્ઞાન શેય થાય છે. નેમીચંદજી ! ગોહાટીને ? શું કહ્યું ? બધું આવી જશે હોં, હા, ઉતાવળ નહીં કરતાં, આવશે ધીમેધીમે બધું આવશે. પ્રતિબિંબિત થાય છે (બધું).
અમૃતચંદ્ર આચાર્ય ભગવાનની સ્પેશ્યાલિટી મેં જોઈ સમયસારમાં કે તેઓશ્રીએ પ્રતિભાસનો ઉપયોગ બહુ કર્યો છે, અજ્ઞાનીનો આત્મા રાગને કરે છે, એમ જ્યારે સમર્થ આચાર્ય ફરમાવે છે. અજ્ઞાનીનો આત્મા રાગને કરે છે, ત્યારે એમણે એક કોહીનૂરનો હીરો એવો મૂક્યો અંદરમાં કે અજ્ઞાનીને હું રાગને કરું છું એવો પ્રતિભાસ થાય છે. કરી શકતો નથી. વિશેષ અપેક્ષાએ કર્તા છે. ઈ, ૯૨-૯૩ ગાથા આવશે એમાં આવશે. ઘણામાં આવશે. હજી તો વાર છે ને, પણ મન થાય છે કે જલ્દી બધું કહી દઉં.
અજ્ઞાનીને કર્તા ભાસે છે, ત્રિકાળી દ્રવ્ય અકર્તા છે તે કર્તા થઈ શકે જ નહીં. વિશેષ અપેક્ષાએ કર્તા થાય છે તે વાત સાચી. પણ સામાન્ય અપેક્ષાએ અકર્તા સ્વભાવે રહી ને વિશેષ અપેક્ષાએ કર્તાબુદ્ધિ થાય છે. સામાન્ય સ્વભાવ કદી ત્રણકાળમાં અકર્તાપણું છોડીને કર્તા બની શકતો નથી, એક સમય રાગનો કર્તા થાય તો જડ થઈ જાય. જ્યારે આત્મા નથી કરતો તો કોણ કરે છે ? એમ પ્રશ્ન આવશે ઘણાં પ્રશ્નો આવશે, કાંઈ વાંધો નહીં. બધાના ઉત્તર સંતો લખી ગયા છે શાસ્ત્રમાં.
કહે છે કે પ્રભુ આ પ્રતિબિંબિત થાય છે. બધા પદાર્થો અહીંયા ઝળકે છે, દર્પણમાં જેમ
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |