Page Text
________________
પ્રવચન નં. ૨૭
૩૪૫ વધારેમાં વધારે આઠ ભવે તો મોક્ષ થાય જ. એવો કોલ કરાર એમાં લખી ગયા છે. એટલે એમ લાગે છે કે છઠ્ઠીગાથા, જે આત્મસાત્ કરશે અને પ્રયોગ કરશે, એને બહુ થોડા કાળમાં અને ઘણાં જીવોને આત્મદર્શન થાય એવા આજે પ્રયોગની વાત ચાલે છે. પ્રેક્ટીકલ વાત ચાલે છે. થિયરી નહીં. પ્રેક્ટીકલ, એમાં પોતે એક દૃષ્ટાંત આપે છે.
વળી દાહ્યના આકારે થવાથી, દાહ્યાકાર થવાથી અગ્નિને દહન કહેવાય છે. બાળનાર કહેવાય છે. અગ્નિને બાળે છે એમ નથી લખ્યું, પણ અગ્નિને ઓલું નિમિત્ત છે, લાકડા આદિ, ત્યારે એનો જે આકાર છે. એ આકારે અગ્નિ સ્વતંત્રપણે પોતાથી પરથી નિરપેક્ષ, એ (ઈ) આકારરૂપે પરિણમે છે. એને દાહ્યાકાર કહેવામાં આવે છે. એની સામે જોયાકાર કહેશે જ્ઞાનમાં.
તો પણ દાહ્યાકાર અશુદ્ધતા એને નથી. લાકડાને બાળે છે માટે અગ્નિ છે એમ નહીં. અગ્નિ તો પોતે પોતાથી અગ્નિ છે. લાકડા, લાકડાથી છે. એવી રીતે શેયાકાર થવાથી, હવે એના માટે હું એકાદ દષ્ટાંત આપું તો ખ્યાલ વધારે આવે, કે પાણીનું સ્વચ્છ તળાવ હોય અને એમાં અસંખ્ય તારાઓ ઉપર હોય, અને એ તારાનો પ્રતિભાસ પાણીની સ્વચ્છ પર્યાયમાં પડે છે. એ તારાનો પ્રતિભાસ પાણીના દળ સુધી જાતો નથી. પણ ઉપરની સપાટીમાં એનો પ્રતિભાસ આવે છે. હવે જ્યારે એ તારાઓનો પ્રતિભાસ એમાં આવે છે. પાણીની પર્યાયમાં, ત્યારે એને જાણનારા ઘણાં ઊભા હતા, કોઈ કહે છે કે આ પાણીમાં તારા છે. પાણીમાં તારા પ્રતિભાસે છે એમ નહિં, આ પાણીમાં અસંખ્ય તારા છે.
બીજો કહે છે તારા એમાં નથી, પણ તારાનો તો એમાં પ્રતિભાસ થાય છે. એવું આ પાણી છે, ત્રીજો કહે છે. કે પ્રતિભાસ થાય છે, એવી પાણીની પર્યાય છે, કે જે પાણીની પર્યાયમાં તારા પ્રતિભાસે છે. તારા તારામાં છે, પાણી પાણીમાં છે, પણ એ જે તારાનો પ્રતિભાસ થયો એવો આકાર અહીંયા પાણીમાં પડે છે. તો એને જળાકાર કહેવામાં આવે છે. જળ એટલે પાણી, પાણીનો આકાર છે એ, તારાનો આકાર નથી આવ્યો. તારાનો આકાર તારામાં નિમિત્ત પડે છે. અને અહીંયા પાણીની અવસ્થાએ તારાના બિંબરૂપે, પ્રતિબિંબરૂપે થઈને એ પરિણમે છે.
હવે ઈ પાણીમાં પ્રતિભાસ થયો છે એનો તો, એ પાણી તો પાણીથી અભેદ છે. એટલે તારાય દેખાતા નથી, એનો પ્રતિભાસ દેખાતો નથી. જેમાં પ્રતિભાસ થાય છે એવી પર્યાય પણ દેખાતી નથી, અમને તો પાણી, પાણી નું પાણી જ જણાય છે બીજું કાંઈ જણાતું નથી. પર્યાય ને દ્રવ્યનો ભેદ પણ નીકળી જતાં, એ પાણી સુધી એની નજર ગઈ, એનો અર્થ એમ થયો.
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |