Page Text
________________
પ્રવચન નં. ૨૨
૨૯૧ કારણ કે હવે કારણ આપ્યું. જબરજસ્ત કારણ કે જેવું ય જ્ઞાનમાં પ્રતિભાસ થયું. રાગ-દેહનો જ્ઞાનમાં પ્રતિભાસ થયો. ઝળક્યું, આવ્યું નહીં. રાગ ને દેહ આત્મામાં આવે જ્ઞાનમાં? આવે નહીં ઝળકે, સ્વચ્છતા છે ને દર્પણની માફક. તેવો જ્ઞાયકનો અનુભવ કરતાં જ્ઞાયક જ છે. રાગ જણાય છે ત્યારે રાગ મારો નહીં અને રાગ પણ જણાતો નથી. રાગ કર્તાનું કર્મ નહીં ને રાગ જ્ઞાનનું ષેય પણ નહીં. જ્ઞાનનું જ્ઞય તો જ્ઞાયક થઈ ગયો. આ અનુભવની આ બધી પ્રક્રિયા છે. ખુલ્લમ ખુલ્લા. ખુલ્લમ ખુલ્લા લખી જાય જ્ઞાની તેને એમ નહીં કે જો હું અનુભવની વાત કરતો જાઈશ તો મારા કરતાં આ બધા મોક્ષમાં વહેલા ચાલ્યા જાશે. અમને ઈષ્ટ છે. મને ભલે મોડું થાય બધા ચાલ્યા જાવ. અમે છેલ્લા જાશું જ્ઞાની એમ કહે અમે છેલ્લા જાશું. તમે બધા ચાલ્યા જાવ. તેમાં રાજી થાય. રાજી થાય તો તેમાં.
ગુરુને હજી શુક્લધ્યાનની શ્રેણી ન આવી હોય ને શિષ્યને શુક્લધ્યાનની શ્રેણી આવી જાય સિદ્ધ થઈ જાય. ગુરુ રાજી થાય. કોઈ આવીને ખબર આપે જંગલમાં કે તમારા શિષ્યને આજે અરિહંત દશા પ્રગટ થઈ. બહુ સારું. આહાહા ! કહે એનો મોક્ષ થઈ ગયો કહે કે બહુ સારું. અમારા શિષ્ય બધા જાય પછી અમે પાછળથી જાશું-જાશું. કે કોઈ રહી ગયો રહી ગયો શિષ્ય ! કોઈ નથી રહ્યું તો પાછળથી જાય. તિર્થંકર બધાને મોકલીને જાય. પહેલાં જાય ને ઓલા શિષ્ય રહી જાય એમ ન હોય. એવો બનાવ જ નથી બનતો. આહા ! કરુણાના સાગર તો ગુરુદેવ.કરુણાનો ભાવ હતો એટલે તીર્થંકર પ્રકૃતિ બંધાણી. તીર્થકરનો ઉદય આવે ને વાણી ખરે છે. સૌ પામે છે એના કાળે. કોઈ તીર્થકરના નિમિત્તથી પામે એમ છે નહીં. એ બધા વ્યવહારના કથન છે.
કહે છે કે જ્ઞાનમાં જ્યારે જણાય છે શેયો રાગાદિ ને દેહાદિ, ત્યારે તેઓ જ્ઞાયકનો અનુભવ કરતાં હું તો જ્ઞાયક છું હું તો જાણનાર છું ને જાણનાર જણાય છે. આ રાગ જણાય છે એમ નહીં. રાગ કર્તાનું કર્મ તો નથી પણ રાગ જ્ઞાનનું જ્ઞેય મટી ગયું. રાગ જ્ઞાનનું શેય છે ત્યાં સુધી અજ્ઞાન છે. રાગ શેય થાય ત્યારે જ્ઞાયક જ્ઞેય ન થાય અને જ્ઞાયક ય થઈ જાય ત્યારે રાગ શેય ન થાય. નિર્વિકલ્પ ધ્યાનમાં આવી જાય. પછી સવિકલ્પમાં આવતાં રાગ જણાય. જાણેલો પ્રયોજનવાન એ બીજી વાત છે.
આ તો અનુભવ કેમ થાય અનુભવની શરૂઆત એની વાત ચાલે છે. પછી અનુભવ થશે ને પછી તને બધી ખબર પડશે. જ્ઞાયકનો અનુભવ કરતાં જ્ઞાયક જ છે. આ હું જાણનારો છું તે હું જ છું. આ જે જાણવામાં આવ્યો અને જ્ઞાયક જાણનારો જણાયો તે જ હું છું. આ રાગ હું ને દેહ હું ને આ મારું મમતા બધી છૂટી ગઈ. સંસાર રહી ગયો ને મમતા છૂટી ગઈ. આહાહા ! મમતાનો ભાવ આત્મામાં છે જ નહીં. નિર્મમત્વ સ્વભાવ છે. એમ નિર્મમત્વનું
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |