Page Text
________________
પ્રવચન નં. ૨૧ મલિનતાનો વ્યય થઈ ઉપાધિ નીકળી જાય છે. સ્વભાવ પર્યાય પ્રગટ થાય છે. આવે છે ક્યાંથી? કપડામાં શુદ્ધતા પડી હતી તે બહાર આવે છે. શક્તિની વ્યક્તિ થઈ. આહા!
એક કપડાનું દૃષ્ટાંત સમજે ને તો ભેદજ્ઞાન થઈ જાય અને પર્યાયમાં મલિનતા દુઃખ છે તે કેમ જાય તેનો ખ્યાલ આવી જાય. આહા !
માત્ર પર દ્રવ્યના નિમિત્તથી અવસ્થા મલિન છે દ્રવ્યદૃષ્ટિથી તો દ્રવ્ય જે છે તે જ છે. અને પર્યાયઅવસ્થા દૃષ્ટિથી જોવામાં આવે તો મલિન જ દેખાય છે. પર્યાયથી જુઓ તો મલિન જ દેખાય છે. અજ્ઞાનીની દશાની વાત કરે છે. મિથ્યાષ્ટિની ભૂમિકામાં પણ જો આમ જોઈશ તો મલિન પર્યાય દેખાય છે. પર્યાય મલિન દેખાય છે એમ લખ્યું છે. દ્રવ્ય મલિન થયું છે એમ આમાં લખ્યું નથી. આંખ ઉઘાડીને વાંચ તો ખરો. સમયસાર તો વાંચ. શું લખ્યું છે મીઠાભાઈ? પર્યાય મલિન થઈ છે અને અવસ્થાથી જોવામાં આવે તો તે પર્યાય મલિન થઈ છે. દ્રવ્ય મલિન થયું નથી. આહાહા !
શું સમયસાર શાસ્ત્ર! આપણા માટે લખાયેલું છે. આપણું નામ માથે લખેલું છે હો ! આહા ! ભેદજ્ઞાનનો મંત્ર, શુદ્ધતા ને અશુદ્ધતાના ભેદજ્ઞાનની ચર્ચા ચાલે છે. અને તે પર્યાયદષ્ટિથી જોવામાં આવે તો મલિન જ દેખાય છે. એ રીતે આત્માનો સ્વભાવ જ્ઞાયકપણું માત્ર છે. એ રીતે આત્માનો સ્વભાવ જ્ઞાયક જાણનાર જાણનાર જાણનાર માત્ર છે. રાગનો કરનાર નથી. રાગ થાય ત્યારે પણ અકર્તા છે. રાગ થાય ત્યારે હું કર્તા છું તો મિથ્યાત્વ અને રાગ થાય ત્યારે હું અકર્તા છું તો સમ્યગ્દર્શન. અને રાગ થયા વિના રહે નહીં. રાગ થાય પણ મિથ્યાત્વ ન થાય.
સાધક અવસ્થામાં રાગ થાય પણ રાગ મારો ને હું તેનો કર્તા ને તે મારું કર્મ તે છૂટી ગયું. દ્રવ્યદૃષ્ટિ થઈ ગઈ. રાગ સાધકને હોય. ભલે હો. થોડો ટાઈમ હોય તો હોય. એ
વ્યવહારે જ્ઞાનનું શેય છે નિશ્ચયે તો જ્ઞાનનું શેય પણ નથી. એ બુદ્ધિનો વિષય છે એ મારો | વિષય નથી. મનનો વિષય છે. મન રાગને જાણે છે જ્ઞાન આત્માને જાણે છે.
સવિકલ્પદશામાં, સાધકને સવિલ્પદશા આવે નિર્વિકલ્પ ધ્યાનમાં તો કાયમ રહે નહીં. ત્યારે સાધકને રાગ જણાય છે કે રાગને કોણ જાણે છે તો કહે મન જાણે છે. મનનો વિષય છે. રાગ. મનનું જ્ઞય છે. એ મારા જ્ઞાનનું શેય નથી. મારા જ્ઞાનનું શેય તો મારો પરમાત્મા છે. આહા ! એવું ભેદજ્ઞાન નિરંતર ચાલ્યા કરે છે એટલે ઈન્દ્રિયજ્ઞાન ને અતીન્દ્રિયજ્ઞાનમય આત્માની એકતા થતી નથી. ઈન્દ્રિયજ્ઞાન ભિન્ન ને એનો વિષય ભિન્ન. અતીન્દ્રિયજ્ઞાન ભિન્ન ને તેનો વિષય ભિન્ન. બેયના વિષય ભિન્ન ભિન્ન રહેલાં છે એમ સાધક જાણતો પરમાત્મા થઈ જાય છે. થોડા વખતમાં. વખત થઈ ગયો.
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |