________________
જ્ઞાયક સ્વરૂપપ્રકાશન
૨૧૨
ધ્યાનને આગળ ન કરે. ધ્યાનને આગળ કરે એટલે સમજી લેવું કે મિથ્યાદષ્ટિ છે.
જ્ઞાની ધ્યાની ધ્યાનને આગળ ન કરે. ધ્યેયને આગળ રાખે. એનું લક્ષ ધ્યેય ઉ૫૨ હોય સવિકલ્પદશામાં. બે ચાર કલાક ધ્યેયરૂપ ધ્યાન પણ કરે, ન કરે એવું કાંઈ નથી. પણ ધ્યાનની અધિકતા નથી, ધ્યેયની અધિકતા છે. એવો દ્રષ્ટિનો વિષય પહેલાં પારામાં આપ્યો. કે શુદ્ધ છે. શુદ્ધનું કારણ આપ્યું કે શુદ્ધ અને અશુદ્ધ પર્યાયથી સર્વથા ભિન્ન છે.
શિષ્ય એવો છે કે સાહેબ કથંચિત્ ભિન્ન અભિન્ન એવો પ્રશ્ન પૂછ્યો નહીં. પ્રમાણ વચન સીધી હા પાડી દીધી. કેમકે હજી વિષય પૂરો થયો નથી. પૂરી વાત થઈ જાય અને જો કથંચિત્નો પાઠ રહી જાય તો તો હું પ્રશ્ન પૂછીશ. પણ ઈ તો રહેવાનું નથી. કથંચિત્ તો આવવાનું છે હમણાં બીજા પારામાં. શાંતિથી ધીરજથી ગ્રહણ કરી લીધું કે હું શુદ્ધ છું. શા માટે ? કે પરિણામ માત્રથી ભિન્ન છું. પરિણામ માત્ર મારાથી ભિન્ન છે, તેથી હું પરિણામનો કર્તા નથી અને પરિણામનો જ્ઞાતા નથી એમ આમાં આવશે નીચે.
પહેલાં કર્તાબુદ્ધિ છૂટી ગઈ. એવી વાત કરી દૃષ્ટિનો વિષય પ્રમત્ત અપ્રમત્તથી રહિત છે માટે શુદ્ધ છે. અને શુભાશુભભાવે થયો નથી આત્મા. ભાવ કર્મથી રહિત છે. ઈન્દ્રિયજ્ઞાનથી ભિન્ન છે સર્વથા. એવો જે આત્મા રહિત હોવાને કારણે શુદ્ધ છે. એવો દષ્ટિનો વિષય આપ્યો. ધ્યેય બતાવ્યું ધ્યેય.
આ એક ૧૩ વ્યાખ્યાનનું પુસ્તક બહાર પડ્યું છે. ‘‘અધ્યાત્મ પ્રવચન રત્નત્રય’’ અહિંયા પડ્યા છે. જેને જોઈતા હોય તેને પાંચ રૂપિયા કિંમત છે. કોઈ પાસે ન હોય તો લઈ લેવા. પહેલોં વિભાગ ૩૨૦ ગાથા જયસેનાચાર્યની ટીકા છે. બીજો વિભાગ પ્રવચનસાર ૧૧૪ ગાથા તથા ત્રીજો વિભાગ ૨૭૧ કળશનો તેના ઉપરના પૂ. ગુરુદેવશ્રીના પ્રવચનો છે. ધ્યેય, ધ્યાન અને ધ્યાતા. શેય, જ્ઞાન અને જ્ઞાતા. એનું અભેદપણું થાય ત્યારે અનુભવ થાય. ધ્યેય, ધ્યાન ને ધ્યાતા તેના વિકલ્પથી અનુભવ ન થાય. હું ધ્યાન કરું છું. કેનું ધ્યાન કરું છું ? મારા પરમાત્માનું. ધ્યાન, કરનારો કોણ છે ? આત્મા ધ્યાન ધ્યેયનું ન કરે ત્યારે ધ્યાન થાય. ધ્યાનનો કર્તા હોય તેને ધર્મધ્યાન પ્રગટ ન થાય. એ તો વિકલ્પનો કર્તા બન્યો. સહજનો ધંધો છે આ ભાઈ.
ન
પહેલાં પારામાં ધ્યેયની વાત કરી. હવે એનો અનુભવ કેમ થાય આત્માનો તે વાત બીજા પારામાં છે. આ વાત તું એમ લક્ષમાં રાખજે કે મેં આ વાત સાંભળી નથી. કાંઈક નવી વાત છે એમ લક્ષમાં રાખજે. આ વાત તો મેં સાંભળી છે છઠ્ઠી ગાથા ઘણીવા૨. ગુરુદેવ પાસે સાંભળી છે ઘણીવાર. પ્રવચન છપાઈ ગયા છે છઠ્ઠી ગાથાના એ વાંચ્યા છે મેં. એમાં નવું શું છે ?