Page Text
________________
૨૦૮
જ્ઞાયક સ્વરૂપ પ્રકાશન પાણી સાથે અણમળતું છે મળતું નથી માટે એ પાણીની પર્યાય જ નહીં. જેવું સામાન્ય હોય એવું વિશેષ હોય. સામાન્યથી વિશેષ જુદું પડે, તો એ વિશેષ બીજાનું છે એ સમજી લેજે. તને મળી જશે. આહાહા ! આ જૈન દર્શન, બહુ યુક્તિ, ન્યાય, અનુમાન, અનુભવથી સિદ્ધ થાય એવી વસ્તુ છે. થોડુંક એને લક્ષ રાખીને પોતાના હિત માટે એને વારંવાર વિચારવું જોઈએ.
લ્યો આત્મા કોઈ દિ' જડભાવરૂપે થતો નથી. આ દયાનો, કરુણા, કોમળતાનો ભાવ, વ્રત-અવ્રતનો ભાવ એ જડભાવ છે. તો કરવા કે ન કરવા? કે થાય એને જાણ, કરવા ન કરવાની ક્યાં વાત છે. થાય છે બસ. એના કાળક્રમમાં સ્વઅવસરે શુભાશુભ ભાવ આવે છે. એનાથી જુદો આત્મા છે એને જાણ. એને જાણતાં જાણતાં સવિકલ્પમાં એ જણાય જાશે. નિર્વિકલ્પ ધ્યાનમાં તો એ જણાતા પણ નથી. તેથી જાણેલો પ્રયોજનવાન કહ્યો ને સવિકલ્પ દશામાં.
તે કારણે, હવે કારણ આપે છે. શુભાશુભ પરિણમતો નથી, તે કારણે પ્રમત્ત પણ નથી. છ ગુણસ્થાન આત્મામાં નથી, અને આઠ ગુણસ્થાન અપ્રમત્ત દશાના એ પણ આત્મામાં નથી. પર્યાયના ધર્મો પર્યાયમાં રાખ અને પર્યાયને દ્રવ્યમાં ભેળસેળ ન કર. એ બેયની જુદાઈ છે અંદરમાં. ભેળસેળ માનીશ તો એક નહીં થાય. ભિન્ન જ રહેશે. ઈ તો તારી બુદ્ધિનો દોષ લાગશે, એક નહીં થાય. તેથી પ્રમત્ત પણ નથી અને અપ્રમત્ત પણ નથી. આહાહા !
ન ભવતિ' તે રૂપે આત્મા થતો નથી. આહાહા ! એવો જે શુદ્ધાત્મા કહ્યો પર્યાયથી રહિત, આ શુદ્ધની વ્યાખ્યા કરવા માટે આટલી વાત કરી, કે આત્મા શુદ્ધ કેમ છે ? કે પર્યાયથી રહિત છે માટે શુદ્ધ છે. બસ, ટૂંકું વાક્ય આટલું. પરિણામ માત્રથી ભિન્ન છે એટલે આત્મા શુદ્ધ છે. પરિણામથી સહિત માને છે એ અશુદ્ધ આત્માને સેવે છે. અને પરિણામથી રહિત આત્માને માને છે એ શુદ્ધ આત્માને સેવે છે. શુદ્ધ જાણે આત્માને તે શુદ્ધ આત્માને મેળવે. અણશુદ્ધ જાણે આત્માને, એ અણશુદ્ધ આત્મા મેળવે. આહાહા ! - રાગથી સર્વથા ભિન્ન છે. સર્વથા ભિન્ન કહેતાવેંત જ અનુભવ થાય. અને અનુભવની પર્યાયથી કથંચિત્ અભિન્ન થાય. એવું જ્ઞાન થઈ જાય. સર્વથા ભિન્નપૂર્વક નિર્મળ પર્યાયથી કથંચિત્ અભિન્ન એવું જ્ઞાન, ભિન્ન અભિન્નનું જ્ઞાન એક સમયમાં થાય. સર્વથા ભિન્ન અને કથંચિત્ અભિન્ન. પણ સર્વથા અભિન્ન તો પર્યાય થાય જ નહીં. સર્વથા ભિન્ન તો રહે પણ સર્વથા અભિન્ન તો થાય જ નહીં.
કથંચિત્ ભિન્ન અભિન્ન એવું સ્યાદ્વાદ અનુભવના કાળમાં થાય, સમય એક છે.
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |