Page Text
________________
પ્રવચન નં. ૧૪
૧૭૩ જેને જિજ્ઞાસા થઈ તે ધંધા-પાણી છોડી, ગામમાંથી પણ દુકાન વેપાર છોડીને સોનગઢ જાય. કોઈ બહારગામથી સોનગઢ આવે, કહે છે કે હું નિવૃત્તિ લઈને આવ્યો છું, મારે તો શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ સમજવું છે. મારે વિદ્વાન-પંડિત થવું નથી. મારે આઠ કર્મની પ્રકૃતિ તે શું છે? ઘાતી અઘાતીના ભેદ કેટલા છે? ઘાતકર્મની પ્રકૃતિ કેટલી? અઘાતીની કેટલી ? અને કયા ગુણસ્થાને તેનો ઉદય આવે તેવી ઉદય આદિની સંક્રમણાદિની કોઈ સ્થિતિ કર્મની મારે પૂછવી નથી. મારે પરનું જાણવું નથી. પરને જાણતાં અનંતકાળ ગયો અગિયાર અંગ ભણ્યો ત્યારે આ બધું મેં ભણી લીધું છે, પણ ભવનો અંત મને આવ્યો નહીં.
પછી કર્મ તો ભિન્ન છે અને એમ આવે છે કે આત્મામાં ચૌદ ગુણસ્થાન હોય માર્ગણાસ્થાન હોય, જીવ સમાસ હોય તે વાત પણ મેં ગોમ્મસાર આદિ શાસ્ત્રમાં જોઈ છે, પણ પ્રભુ મારે તે ગુણસ્થાનનો પ્રશ્ન નથી, માર્ગણાસ્થાનનો પ્રશ્ન નથી. મારે તો શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ સમજવું છે. અનંતકાળ ગયો દ્રવ્યલિંગી મુનિ પણ થયો અને મારા ગુરુએ શુદ્ધાત્માનો ઉપદેશ મને આપ્યો’તો પણ તે વખતે મને પર્યાય ઘુંટાતી'તી, પર્યાયનું લક્ષ મારું છૂટ્યું નહોતું. અને પર્યાયના વિશાળ જ્ઞાનથી હું વિદ્વાન ને પંડિત ને દ્રવ્યલિંગી મુનિ પણ થયો. આહા ! અગિયાર અંગ ભણી લીધાં, હવે કાંઈ બાકી ન રહ્યું. પણ એક બાકી રહી ગયું છે. તેની મને અત્યારે ખાત્રી થઈ ગઈ છે. કેમકે જો શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ મને અનુભવમાં આવી ગયું હોત તો આજે પંચમકાળમાં મારી સ્થિતિ આંહી ન હોત. તો તો હું સિદ્ધાલયમાં બિરાજમાન હોત. આ આંહીયા મારી સ્થિતિ છે તે મુફ છે. મારે કોઈને પૂછવું નથી. હવે આ ચાર ગતિના પરાધીન દુઃખથી કંટાળ્યો છું અને દુઃખની નિવૃત્તિ કેમ થાય? (તે મારે જાણવું છે).
એવો શુદ્ધાત્મા શું છે કે તેનો અનુભવ કરવા યોગ્ય છે? ઘણો અનુભવ કરી લીધો મેં. હવે શુદ્ધાત્મા જાણ્યો નહીં અને તેનો અનુભવ પણ થયો નહીં એટલે શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ હું પૂછું છું, કૃપા કરી મને સમજાવો. હું કાંઈ જાણતો નથી. આહાહા ! આ તો આપના કહેવાથી આટલી પ્રશ્નમાં પણ વાત મુકું છું પણ હું શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ સમજતો નથી, જાણતો નથી, અનુભવતો નથી. તે હવે પ્રશ્ન કરે છે.
હવે પ્રશ્ન ઉપજે છે કે, હવે કેમ પ્રશ્ન ઉત્પન્ન થયો? કે હું એત્વ વિભક્ત આત્માની વાત કહીશ. પરિણામ માત્રથી ભિન્ન અને અનંતગુણથી અભિન્ન એવું સ્વરૂપ અનાદિ અનંત રહી ગયું છે. તેવા શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ કૃપા કરીને કહો. તે આત્મા કોણ છે? શુદ્ધાત્મા કોણ છે? એવો પ્રશ્ન છે. પર દ્રવ્યનો પ્રશ્ન નથી. જીવના પરિણામનો પ્રશ્ન નથી. જીવના કેવા પરિણામ થાય તો સંસારમાં રખડે ને કેવા પરિણામ થાય તો તેનો મોક્ષ થાય તેવો
| SR No. | 008241 |
| Book Title | Gnayak Swaroop Prakashan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Lalchandra Pandit |
| Publisher | Digambar Jain Kundamrut Kahan |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse |
| File Size | 3 MB |