Gnayak Swaroop Prakashan

SR No.: 008241
Original Sutra Author: N/A
Author: Lalchandra Pandit
Publisher: Digambar Jain Kundamrut Kahan
Publication Year: 2007
Total Pages: 487
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse
File Size: 3 MB

Page 188

પ્રવચન નં. ૧૪
૧૭૧
વિભાગ - ૫)
પ્રવચન ન. ૧૪ અમૃતપ્રભાત એપાર્ટમેન્ટ - રાજકોટ
તા. ૨૦-૭-૯૧
આ શ્રી સમયસારજી પરમાગમ શાસ્ત્ર છે તેનો પ્રથમ જીવ નામનો અધિકાર છે તેમાં ત્રણ કળશ માંગલિકના થયા અને પછી પહેલી ગાથા માંગલિકની ને પછી ચાર ગાથા એમ પાંચ ગાથા થઈ.
તેમાં શિષ્યને પ્રશ્ન થયો છે કે આ શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ શું છે? અમે તો અનાદિકાળથી સંસાર અવસ્થામાં અમારા અજ્ઞાનભાવથી, અમારા આત્માને અશુદ્ધ જાણીએ છીએ. અશુદ્ધ છે તેમ માનીએ છીએ. કેમકે સંસાર અવસ્થામાં આત્મા અશુદ્ધ હોય અને જ્યારે સિદ્ધ પરમાત્મા થાય ત્યારે આત્મા શુદ્ધ થાય, એમ અમે ઘણા પાસેથી સાંભળ્યું છે. પણ આપની વાત કાંઈક જુદી હોય તેમ અમને ભાસ થયો છે. આપ એમ કહેવા માંગો છો કે મિથ્યાત્વના પરિણામ જ્યારે છે. પર્યાયમાં, ત્યારે તેનાથી વિભક્ત નામ આત્મા જુદો છે. વિભક્ત નામ ભિન્ન છે અને તેનાથી ભિન્ન આત્મા તે જ્ઞાનદર્શનમય શુદ્ધાત્મા છે તે બે વચ્ચે ભિન્નતા છે. આત્માનું અનંતગુણથી એકપણું છે એમ આપ કહો છો અને અનંત પર્યાયોથી આત્મા જુદો છે. જુદો થાય છે તેમ આપ કહેતા નથી.
અમે તો એમ સાંભળ્યું છે કે આત્મા જ્યારે આસ્ત્રવ અને બંધથી રહિત થાય ત્યારે શુદ્ધ થાય છે. પહેલાં તો અમે એમ સાંભળ્યું છે કે સંસાર અવસ્થામાં આત્મા અશુદ્ધ હોય એમાં કોઈ વિદ્વાન પંડિત આવે ત્યારે એમ પણ કહે છે કે આત્મા જ્યારે આસ્ત્રવથી નિવર્તે અને સંવર નિર્જરા પર્યાય પ્રગટ થાય ત્યારે શુદ્ધ થાય છે. આપ એનાથી કાંઈક જુદું કહેવા માગો છો તેમ મને ખ્યાલમાં આવ્યું છે.
એટલે મારો પ્રશ્ન છે કે જેને સંસાર અવસ્થામાં હજી સમ્યગ્દર્શન થયું નથી, મિથ્યાદર્શન, મિથ્યાજ્ઞાન, મિથ્યાચારિત્રની પર્યાય વિદ્યમાન છે તે વખતે આત્મા શુદ્ધ છે, તેમ આપનો કહેવાનો આશય હોય તેમ થોડોક મને ખ્યાલ આવ્યો છે. એટલે મારો પ્રશ્ન છે કે આપ એકત્વ વિભક્ત પરિણામ માત્રથી ભિન્ન આત્મા છે તે અનાદિનો જ શુદ્ધ છે તે તો પરમાત્મા સ્વરૂપે રહેલો છે. તે કોઈ કાળે સંસારી થયો નથી, થવાનો નથી અને થશે પણ નહીં. તેમ આપ કહેવા માંગતા હો તેમ આપની વાત ઉપરથી મને ખ્યાલ આવ્યો છે. એટલે મારો પ્રશ્ન છે કે અમારો આત્મા અત્યારે શુદ્ધ છે તેમ આપ કહો છો તો એવા શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ શું?