________________
પ્રવચન નં. ૧૧
૧૪૧ સામે જોવે તો બે પ્રકારના પાપ થાશે. ધર્મ તો નહીં, પુણ્ય તો નહીં, પણ એક પ્રકારનું પાપ નહીં, પણ બે પ્રકારના પાપ. આહાહા! જોડકું ઊભું થાશે. પાપનું જોડકું અજ્ઞાનમાંથી ઊભું થઈ ગયું. બે પ્રકારનું પાપ.
એક જે જ્ઞાન જેનું છે એને જાણવાનું છોડી દીધું એટલે મિથ્યાત્વનું પાપ. અને પર દ્રવ્યનું લક્ષ કર્યું એટલે પાપ, પુણ્ય પણ નથી, સમજી ગયા. કેમકે એ દીકરો છે. પંચપરમેષ્ટિ નથી. દેવ ગુરુ ને શાસ્ત્રના લક્ષે તો અજ્ઞાનીને પાપ સહિત પુણ્ય થાય અને સાધકને પાપ રહિત પુણ્ય થાય. અને આત્માનું લક્ષ કરે તો ધર્મ થાય. (શ્રોતા :- સુંદર એકદમ સુંદર. એકદમ બરાબર છે ભાઈ) લોજીક છે આમાં. (શ્રોતા :- લોજીક એકદમ વ્યવસ્થિત છે) વ્યવસ્થિત છે.
(શ્રોતા :- જ્ઞાની આત્માને જાણતા જાણતા, પ્રતિમાને જાણે છે એટલે પુણ્ય થાય છે) એટલે પુણ્ય થાય છે. પાપ ન થાય. પાપ રોકાય જાય. મોહ ન થાય, મમતા ન થાય. એત્વબુદ્ધિ ગઈને, શેય જ્ઞાયકનો સંકરદોષ ટળી ગયો. ભેદજ્ઞાન ચાલુ છે કે આ ભગવાનની પ્રતિમાજી છે. સમજી ગયા. અને એ બે પ્રતિમાને જાએ છે, સ્વપરપ્રકાશક જ્ઞાન છે. એ આ સ્વ પ્રકાશકમાં તો પોતાની ચૈતન્ય પ્રતિમાના દર્શન કરે છે. પોતાના આત્માના દર્શન કરતા કરતા પ્રતિમાનાં દર્શન કરે છે. પોતાના આત્માને છોડીને દર્શન કરે તો તો પાપ. પણ પોતાના આત્માના દર્શન કરતાં કરતાં એને જાણે છે, માટે પુણ્ય છે. અને એને જાણવાનું બંધ કરે એટલે એકલી સ્વની પ્રતિમાને જાણે તો ધર્મ છે. (શ્રોતા :- એકલો ધર્મ) એકલો ધર્મ. પાપ પણ નહીં. પુણ્ય પણ નહીં. આહાહા !
(શ્રોતા :- એટલે જ ગુરુદેવ કહેતા હતા કે અજ્ઞાનીને પાપાનુબંધી પુણ્ય હોય છે અને જ્ઞાનીને પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય હોય છે). પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય બરાબર છે. ઓલું પુણ્ય છે પણ હત પુણ્ય છે. નિકૃષ્ટ પુણ્ય છે. અજ્ઞાનીનું પુણ્ય કાંઈ પુણ્ય જ નથી. (શ્રોતા :- મિથ્યાત્વનું પાપ સાથે છે ને) આલું પુણ્ય ટળી અને ધર્માત્મા કેવળી થશે, અને અજ્ઞાનીનું પુણ્ય છૂટી જાશે ને પાપમાં વયો જાશે. પુણ્ય તો બંનેને છૂટે છે. એકને પુણ્ય છૂટીને મોક્ષ અને બીજાને પુણ્ય છૂટી દેવગતિનું, નિગોદમાં વયો જાશે. પુણ્ય તો બેય ને છૂટે છે. એકના ફળમાં મોક્ષ છે, એકને પુણ્ય છૂટીને પાપમાં વિચરવું પડશે.
(શ્રોતા :- આ શુભભાવ પણ વિષયપૂર્વક કષાય ઉત્પન્ન થાય છે બરાબર ન્યાયથી પણ બેસે છે). વિષયપૂર્વક જ થાય. આ જણાય છે હાથ, તો હાથ મારો, તો એને હું કરું, ના કરું પણ જાણતો જ નથી આ હાથને, પણ જ્ઞાન જણાય છે. જ્ઞાન જણાય છે, ક્યારે? કે ચોવીસે કલાક. ઉદ્ઘપણે જ્ઞાન જણાય છે. શેયાકાર જ્ઞાન જણાય છે. પણ જ્ઞાનાકાર ઈ છે.