________________
Version 001: remember to check hffp://www.AtmaDharma.com for updates
ત્રીજી ઢાળ ]
[ ૬૯
#
Ali
જાણવું. ( વર્તના ) પોતે પલટે અને બીજાને પલટવામાં નિમિત્ત થાય તે (નિયત ) નિશ્ચયકાળ દ્રવ્ય છે અને ( નિશિ-દિન ) રાત્રિ-દિવસ વગેરે (સો) તે (વ્યવહા૨ કાલ) વ્યવહારકાળ (પરિમાનો ) જાણો. (યોં ) આ પ્રકારે (અજીવ) અજીવ તત્ત્વનું વર્ણન થયું. ( અબ ) હવે ( આસવ ) આસ્રવ તત્ત્વ (સુનિયે ) સાંભળો. ( મન-વચ-કાય ) મન, વચન અને કાયાના આલંબનથી આત્માના પ્રદેશો ચંચળ થવારૂપ (ત્રિયોગા ) ત્રણ પ્રકારના યોગ તથા (મિથ્યા ) મિથ્યાત્વ, (અવિરત ) અવિરતિ, ( કષાય ) કષાય ( અરુ ) અને ( પરમાદ ) પ્રમાદ ( સહિત ) સહિત ( ઉપયોગા ) આત્માની પ્રવૃત્તિ તે (આસવ ) [ આસ્રવ તત્ત્વ કહેવાય છે.)
ભાવાર્થ:- જેમાં છ દ્રવ્યોનો નિવાસ છે તે સ્થાનને આકાશ* કહે છે. જે પોતાની મેળે પલટે છે તથા પોતાની મેળે પલટતાં બીજા દ્રવ્યોને પલટવામાં નિમિત્ત છે તેને ‘નિશ્ચય
'
* જેવી રીતે કોઈ વાસણમાં પાણી ભરીને તેમાં ભસ્મ (રાખ) નાખવામાં આવે તો તે સમાઈ જાય છે, પછી તેમાં ખાંડ નાખવામાં આવે તો તે પણ સમાઈ જાય છે; પછી તેમાં સોયો નાખવામાં આવે તો તે પણ સમાઈ જાય છે; એવી રીતે આકાશમાં પણ ખાસ અવગાહનશક્તિ છે. તેથી તેમાં સર્વ દ્રવ્યો એકી સાથે રહી શકે છે. એક દ્રવ્ય બીજા દ્રવ્યને રોકતું નથી.
Please inform us of any errors on Rajesh@AtmaDharma.com