Chaitanyavilas

SR No.: 008226
Original Sutra Author: N/A
Author: Lalchandra Pandit
Publisher: Digambar Jain Kundamrut Kahan
Publication Year: 2000
Total Pages: 315
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Spiritual, & Discourse
File Size: 1 MB

Page 127

Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
પ્રવચન નં-૭ દશા આવી જાય છે. આ ગાથા શ્રેણીની સન્મુખની છે. શ્રેણી નથી પણ શ્રેણીની સન્મુખ છે. જેમ સમ્યફ ન થયું હોય પણ સમ્યની સન્મુખ હોય, તેમ શ્રેણી નથી આવી પણ એની સન્મુખતાના વિચારો આવે છે.
પરમાર્થ પ્રતિક્રમણને કરતો નથી કેમકે એ સાતમું ગુણસ્થાન જે છે અપ્રમત્તનું તે હમણાં આવશે પણ હું કરું છું એમ મને નહીં ભાસે. અને એ વખતે કર્મનો તથા પ્રકારનો ક્ષયોપશમ થાય તો ઠીક અને મને અપ્રમત્ત ગુણસ્થાન આવે તો ઠીક એવું અનુમોદન આપતો નથી. એ તો ઠીક પણ હું એ પરિણામને જાણતો પણ નથી. “હું તો ચૈતન્યના વિલાસ સ્વરૂપ આત્માને ધ્યાવું છું” બસ, ત્યાં તો શુદ્ધપયોગ દશા સહજ થઈ જાય છે. ઓલા વિકલ્પમાં શુદ્ધોપયોગ નથી થતો. કરું છું એ વિકલ્પમાંથી નથી અને જાણું છું એ વિકલ્પમાં પણ શુદ્ધોપયોગ આવતો નથી. પણ ચૈતન્યના વિલાસ સ્વરૂપ જ્યાં આત્માને ભાવું છું ત્યાં શુદ્ધોપયોગ સહેજે થઈ જાય છે. કર્યા વિના થાય છે અને જાણ્યા વિના થાય છે. એકને જાણવાથી થઈ જાય છે.
(શ્રોતા-બહુ સરસ એકદમ સ્પષ્ટ.)
સામાન્યને જાણતાં વિશેષ પ્રગટ થઈ જાય છે. (શ્રોતા-કર્યા વિના થાય છે અને જાણ્યા વિના થાય છે.) અત્યાર સુધી આ પરમાર્થ પ્રતિક્રમણ મેં ઘણી વખત વાંચ્યું છે પણ, આજે જુદા પ્રકારનું આવે છે. આ શાસ્ત્ર જ એવું છે કે તમે જેમ જેમ ઘૂટો એમ એમ અંદરમાંથી ભાવ આવે.
( પ્રશ્ન) એને કર્યા વિના થાય છે કે એને કરવાથી થાય છે?
(ઉત્તર) એને કર્યા વિના થાય છે અને એને જાણ્યા વિના થાય છે. એને જાણે તો પરમાર્થ પ્રતિક્રમણ થાય નહીં, તો વ્યવહાર પ્રતિક્રમણ રહી જાય છે. શુદ્ધોપયોગ તે મારા કરવાનો તો વિષય નથી પણ શુદ્ધોપયોગ થાય તે જાણવાનો એ મારો વિષય નથી. હું તો ચૈતન્યના વિલાસ સ્વરૂપ આત્માને જ ભાવું છું.”
સામાન્ય ને જાણતાં એ (શુદ્ધોપયોગી થઈ જાય છે બસ. એ થઈ જાય છે એવું જ્ઞાન થાય છે પણ હું કરનાર છું અને એનો જાણનાર છું એવું જ્ઞાન થતું નથી. એકને જાણતાં મને આમ થઈ જાય છે એમ મને જાણવામાં આવે છે. આ કલમ ચલાવું છું અને હું આ પરમાર્થ પ્રતિક્રમણનું સ્વરૂપ લખું છું; હે! ભવ્યાત્માઓ! એમ ન જુઓ! !
(શ્રોતા:- અત્યારે અમૃત ઝરે છે.)
(શ્રોતા-કર્યા વિના થાય છે અને જાણ્યા વિના થાય છે.) પરિણામને જાણતાં પરમાર્થ પ્રતિક્રમણ ન થાય, વ્યવહાર ચારિત્ર થાય. સમ્યકદર્શન રહે, છઠું ગુણસ્થાન રહે, પણ સાતમું ન આવે. ભેદને જાણતાં પરમાર્થ પ્રતિક્રમણ ન થાય, વ્યવહાર પ્રતિક્રમણ થાય.
Please inform us of any errors on Rajesh@AtmaDharma.com