Page Text
________________
94
આમ મળો (ગંદકી) ટળી જવાને લીધે,એનું મન અવકાશ-વાળું (શૂન્ય) થયું,એટલે, "આત્મ-પ્રસાદ-રૂપ-જ્ઞાન" તે મન ની અંદર તેને પ્રાપ્ત થયું અને તેથી તેનું અજ્ઞાનરૂપી આવરણ વીંખાઈ ગયું.
એક દિવસ તેણે આંખો ખોલી-તો-પોતાના મુખ આગળ એક શાખા પર બેઠેલી એક "વન-દેવી"ને જોઈ. તે વિશાળ અને મદ થી ધૂમતાં નેત્રોવાળી હતી,સુશોભિત મુખવાળી હતી,અત્યંત શોભાયમાન વસ્ત્રોથી શોભતી હતી,નીલકમળ ના જેવી સુગંધવાળી હતી,અને તે મન નું અત્યંત આકર્ષણ કરનારી હતી.
તેને જોઇને દાફૂરે તેને પૂછ્યું કે-હે, સુંદર નેત્રોવાળી,તું કોણ છે? અને અહીં શા માટે બેઠી છે? ત્યારે વનદેવીએ કહ્યું કે-હું વનદેવી છે,ગયા ચૈત્ર માસની શુક્લપક્ષની તેરસના દિવસે,કામદેવના આરાધના સંબંધી ગાયન-તથા ભોજન વગેરે કરવાનો ઉત્સવ હતો,તે પ્રસંગ માં આ વનની અંદર વનદેવીઓનો સમાજ એકઠો થયો હતો,એ વખતે હું પણ ગઈ હતી.એ ઉત્સવ માં આવેલી સર્વે ને મેં હમણાં પુત્રોવાળી દીઠી, અને હું જ એક વાંઝણી (પુત્ર વગરની) રહી ગઈ એ જાણી મને બહુ જ ખેદ થયો.
સઘળા મનોરથો ને પૂર્ણ કરવામાં મોટા કલ્પવૃક્ષ સમાન આપ વિધમાન (હાજર) હોવા છતાં, હું વાંઝણી રહીને,અનાથ થી માફક, શોક કરું તે શું યોગ્ય કહેવાય? હે ભગવન,મને પુત્ર આપો અને જો તમે મને પુત્ર નહિ આપો તોહું મારા દુઃખ ની બળતરાને શાંત કરવા,મારા દેહને અગ્નિમાં આહુતિ-રૂપ કરી દઉં છું.
તે સુંદરીએ આ પ્રમાણે કહ્યું-ત્યારે ધૈર્ય થી ભ્રષ્ટ નહિ થયેલા પણ દયાથી ઘેરાયેલા,એ દાણૂર-મુનિ જરા હસ્યા, પછી પોતાના હાથમાં રહેલું ફૂલ તેને આપીને તેમણે કહ્યું કે-હે, સુંદરી,આ ફૂલ તું લઇ જા,એથી તને પુત્ર થશે, તેં કષ્ટ પામીને આત્મઘાત ના સંકલ્પ પર આવીને મારી પાસે પુત્ર માગ્યો છે, એટલા માટે એ પુત્ર બીજી વનદેવીઓના પુત્રો ની જેમ વિષયોમાં લંપટ નહિ થાય અને તત્વ ને જાણનારો થશે. અને આમ કહીને દાફૂર મુનિએ તેને ત્યાંથી વિદાય કરી.
પછી એ સુંદરી પોતાના સ્થાન માં ગઈ અને સમય થતાં,તેને પુત્ર ની પ્રાપ્તિ થઇ. ઋતુઓ અને વર્ષો થી અનુક્રમે થનારો સમય વીત્યો,અને તે વનદેવી પોતાના બાર વર્ષના પુત્ર ને લઈને, મુનિ ની પાસે આવી.અને મુનિ ને કહેવા લાગી કે-હે ભગવન,આ સ્વરૂપવાન કુમાર આપણા બંનેનો પુત્ર છે, અને તેને મેં સઘળી વિદ્યામાં પારંગત કર્યો છે,કેવળ આને બ્રહ્મ-વિધા મળી નથી, જેથી તે વિધાનો તમે,તેને ઉપદેશ કરો.કારણકે સારા કુળમાં જન્મેલા પુત્ર ને મૂર્ખ રાખવાનું કોણ ઈચ્છે?
ત્યારે દાણૂર-મુનિએ કહ્યું કે આ પુત્ર-રૂપ ઉત્તમ શિષ્ય ને તું અહીં જ રાખી જા. એમ કહી અને તેમણે વનદેવી ને ત્યાંથી વિદાય કરી. વનદેવી ના ગયા પછી,તે પુત્ર પિતાની પાસે શિષ્ય થઈને -સેવામાં પરાયણ થઈને રહ્યો. દાશૂર મુનિએ તેને લાંબા કાળ સુધી વિચિત્ર અને જુદીજુદી ઉક્તિઓ થી બ્રહ્મ-વિધા નો ઉપદેશ કર્યો. સર્વોત્તમ રસવાળાં વાક્યો ના સમૂહથી પોતાની પાસે રહેલા પોતાના પુત્રને આત્મ-વિચારમાં જાગ્રત કર્યો.
પર) જગત મન કલ્પિત છે એ સમજાવવા ખોલ્ય-રાજા નું ચરિત્ર
વસિષ્ઠ કહે છે કે-હે, રામ,હું, આકાશમાં જ્યોતિશ્ચક્ર (જ્યોતિ-રૂપ-ચક્ર) ની અંદર સપ્તર્ષિઓના મંડળમાં રહું છું. એક દિવસ એ મંડળમાંથી અદૃશ્યરૂપે બહાર નીકળ્યો,આકાશમાંથી નીચે ઉતર્યો ને જે માર્ગે એ દાશ્રમુનિનો કદંબ હતો.તે માર્ગે થઈને કૈલાસ પર્વતમાંથી વહેતી મંદાકિની' નામની નદીમાં નાહવાને માટે ગયો. સ્નાન કરીને પછી, ત્યાંથી રાત્રિ ના સમયે તે ઉત્તમ કદંબ ની પાસે પહોંચ્યો, ત્યારે દાશૂર મુનિના ભાષણનો શબ્દ મારે કાને આવ્યો.દાશૂર મુનિ નું ભાષણ તેમના પુત્ર ને બોધ આપવા માટે ચાલતું હતું.
| SR No. | 008126 |
| Book Title | Yog Vaasishtha Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publisher | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 301 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Other |
| File Size | 6 MB |