Page Text
________________
109
અને આમ શાસ્ત્રો-રૂપી મર્યાદા નું સ્થાપન કર્યા પછી,ફરી પાછા તે આપદાઓમાંથી નીકળી,તે બ્રહ્મા,ફરીથી, કમળ ની ઉપર સ્થિરતા થી બેસે છે,અને ધ્યાન નો આશ્રય કરી પર-બ્રહ્મ માં વિશ્રાંતિ કરે છે.
હે,રામ,આ પ્રમાણે,વ્યવહારને અનુસરવાના સમયમાં પણ, બ્રહ્મા,અંતઃકરણથી કોઈને મિત્ર ગણીને તેને પ્રેમ કરતા નથી,કોઈને શત્રુ ગણીને તેનો ત્યાગ કરતા નથી, શરીરનું અભિમાન ધરતા નથી,કોઈ જાતનો વિક્ષેપ પામતા નથી,વિષયો ના ભોગ ની લાલચ રાખતાં નથી, કે પછી અહંકાર ના આવેશ-પૂર્વક કોઈનું પાલન કરતા નથી કે કોઈનો નાશ કરતા નથી.તે બ્રહ્મા તો સર્વ પદાર્થોમાં અને સર્વ વૃત્તિઓમાં સમતા રાખે છે, સ્થિર,ગંભીર અને જીવન-મુક્ત ની સ્થિતિમાં જ રહે છે.
પ્રજાપતિઓ અને દેવ-વર્ગના લોકો પણ સત્વ-ગુણની અધિકતા હોવાને લીધે, તેઓ પણ બ્રહ્મા ની જેમ જ,જીવન-મુક્તપણાને પામવા યોગ્ય છે.
પર-બ્રહ્મમાંથી થયેલા બ્રહ્માના મન ની કલ્પનાથી પ્રજાપતિઓ ઉત્પન્ન થયા છે અને આ પ્રજાપતિની પદવી.એ તેમની ઉપાસનાઓના ફળ-રૂપ છે. એથી તેઓ શુદ્ધ અંતઃકરણવાળા હોવાથી થોડા જ પ્રયત્ન થી જ્ઞાનને પ્રાપ્ત થઈ શકે છે. અને દેવ-વર્ગ ના લોકો કરતાં વહેલું જીવન-મુક્તપણે પામવાને યોગ્ય છે.
કારણકે,પ્રજાપતિઓની સૃષ્ટિ સ્થિર થયા પછી,બ્રહ્માના મન ની કલ્પનાથી,દેવો નો જન્મ છે અને દેવ-વર્ગ ની પદવી-તે તેમના "યજ્ઞો" (કર્મો) ના ફળ-રૂપ છે. મનુષ્યો તો પાપ-પુણ્યના મિશ્રણપણાથી ઉત્પન્ન થયા છે, માટે તેઓ વધારે મલિન અંતકરણ-વાળા છે. તેઓ જો બહુ પ્રયત્નથી સત્સંગ,ઇન્દ્રિયો પર જય અને શ્રવણ-મનન વગેરેનો જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ સુધી અભ્યાસ કરે તો જ તેઓ જ્ઞાનને પ્રાપ્ત થઇ શકે છે. આમ,તેઓ માંડ-માંડ જીવન-મુક્તપણે પામે છે.
પ્રજાપતિ, દેવો કે મનુષ્યો-એ કોઈ પણ યોનિમાં જીવ જન્મ પામેલો હોય-પણ, -તેને સજ્જનો નો સંગ મળે તો જ તે જન્મ માં સજ્જન ના ગુણો પ્રાપ્ત થાય છે અને -જો તેને દુર્જનો નો સંગ મળે તો તે જન્મ માં દુર્જન ના ગુણો તેને પ્રાપ્ત થાય છે. એટલા માટે સર્વે એ દુર્જનો નો સંગ છોડી ને સજ્જનો ના સત્સંગ માં રહેવું એ જ યોગ્ય છે.
(૬૦) શરીરગ્રહણનો ક્રમ અને તત્વવેત્તાઓની પ્રશંસા
વસિષ્ઠ કહે છે કે-હે,રામ,સર્વ લોકોના પિતામહ ભગવાન બ્રહ્મા મોટા મન-રૂપ છે તે જયારે સૃષ્ટિની વ્યવસ્થા કરવા લાગે છે ત્યારે,આ જગત-રૂપી જુનો રેંટ (કૂવામાંથી પાણી બહાર કાઢવા ની યંત્ર જેવી જુની વ્યવસ્થા). તૃષ્ણા-રૂપી રથી પોતાની રીતિ પ્રમાણે ચાલ્યા કરે છે.તે રજુમાં અનેક પ્રાણીઓ-રૂપી ઘડાઓ પરોવાયેલા
સમુદ્રના તથ્યો જેમ બહાર આવે છે અને પાછા અંદર સમાઈ જાય છે, તેમ,આદિ-અંત થી રહિત પરબ્રહ્મમાંથી સંકલ્પ ને લીધે ઉત્પન્ન થતા જીવો તેમાંથી બહાર આવે છે અને પાછા તેમાં સમાઈ જાય છે. બહાર આવેલા "જીવો".તે પર-બ્રહ્મમાં જ કલિપત થયેલા આકાશમાં પ્રવેશ કરી આકાશથી તથા આકાશ ના જેવાં જ સક્ષ્મ તત્વો-પુથ્વી-જળ-તેજ-વાય તથા પ્રાણ ની સાથે એકતા કરીને "લિંગ-શરીર" (ના અધ્યાસ) ને પામે છે.
આ લિંગ-શરીરો "જીવોને વશ કરી લે છે અને લિંગ-શરીરોના અધ્યાસ ને પામેલા જીવોમાંના કેટલાએક જીવો, "મિશ્રિત-કર્મો-વાળા" હોય છે. તેઓ અન્ન-વગેરે દ્વારા મનુષ્યના શરીરમાં પ્રવેશ કરીને,વીર્ય-રૂપ થઇ,
| SR No. | 008126 |
| Book Title | Yog Vaasishtha Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publisher | Anil Pravinbhai Shukla |
| Publication Year | 2014 |
| Total Pages | 301 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Other |
| File Size | 6 MB |