________________
ર
તેમના પિતાશ્રીનો તેમને બાલ્યવયમાંજ વિયોગ થયો હોય.
શ્રીમાન લવજીઋષિમાં બાલ્યકાળમાંજ ધાર્મિક સંસ્કારો ઠીક ઠીક વિકસ્ય જતા હતા. તેવામાં તેમના નાનાશ્રીના ગુરુ યતિશ્રી વજાગંજીના ઉપદેશનું સિંચન થવાથી તેમની વૈરાગ્યવૃત્તિ તીવ્ર બની. પરંતુ તે ઈચ્છા તેણે તાત્કાલિક માટે સ્થગિત કરી યતિશ્રી પાસે શાસ્ત્રાધ્યયન કરવું શરૂ કર્યું અને ચારિત્ર ધર્મને યથાર્થ પાળી શકાય તેવી પૂર્વ તૈયારીઓ કરવા માંડી. પ્રવજ્યા અને ક્રાંતિ
વય અને જ્ઞાનની પરિપક્વતા આવ્યા પછી જૈનધર્મની દીક્ષા લેવાનો તેમણે દઢ સંકલ્પ કર્યો, પરંતુ યતિઓનું શૈથિલ્ય જોઈને તેમના ચરણે પોતાનું જીવન અર્પતાં તેને ક્ષોભ થયો. પરંતુ તેમના નાનાશ્રીના અતિ આગ્રહવશાતુ તેણે પોતાના જ્ઞાન-ગુરુ શ્રી વજાગંજી પાસે દીક્ષા લીધી ખરી; પરંતુ તેમનું હૃદય ત્યાં ટકી શક્યું નહિ. લગભગ બે વર્ષ પૂર્ણ નહિ થયાં હોય ત્યાં તો તેમણે પરિવર્તન કર્યું. અર્થાત્ કે શુદ્ધ સાધુ ધર્મની સ્વયં દીક્ષા લીધી. એ હતો સમય ૧૬૯૨ની સાલનો.* અન્ય મહાત્માઓનાં પરિવર્તન કરતાં આ પરિવર્તનમાં વિશેષતા એ હતી કે તેઓ પોતાની સાથેના સાધક યતિઓમાંથી બે યતિઓનેકે જેનાં નામ ભાણજી અને સુખોજી હતાં-શુદ્ધ સાધુધર્મની દીક્ષામાં લાવવામાં સફળ થયા હતા. પરિવર્તનની અસર
લવજીઋષિના આ પરિવર્તન પછી સમાજમાં ખૂબ ખળભળાટ થવા પામ્યો હતો અને થાય તેનાં બે કારણો હતાં. (૧) ધોરી શ્રાવકનો દૌહિત્ર તિવેશમાંથી આવું પરિવર્તન કરે તો લોકો તેના તરફ વધુ આકર્ષાય અને તેથી યતિ સંસ્થાને હાનિ પહોંચે. (૨) સુધારક ધર્મસિંહજી મુનિએ યતિશનું પરિવર્તન કરી જનતામાં જાગૃતિ આણી હતી. અને તે ડાઘ યતિ સમ્રાટોના હદયથી ભૂંસાયો ન હતો. તેવામાં વળી આ કારણ મળ્યું. બીજા તો શું ? પરંતુ સંસાર પક્ષના તેના મોસાળના કુટુંબીઓ પણ ધમધમી રહ્યા હતા. “રે ધર્મઝનૂન શું અધર્માચરણ નથી કરતું !'
* કોઈ પદાવલિમાં એમ પણ મળે છે કે તેમણે ૧૭૦પમાં સાધુ ધર્મની દીક્ષા લીધી હતી.
ઘર્મપ્રાણઃ લોંકાશાહ