________________
૧
વૃદ્ધિ પામ્યું. અર્થાત્ સાધુ સાધ્વી પછી અને શ્રાવક-શ્રાવિકાની પહેલાં એટલે કે બરાબર મધ્યમ સ્થાને યતિવર્ગની યોજના તઈ.
મધ્યમ વર્ગની આવશ્યક્તા
જો કે આ સ્થળે એટલો નિર્દેશ કરવો માર્ગદર્શક થઈ પડશે કે પરિસ્થિતિ જોતાં ગૃહસ્થ સાધકો અને આદર્શ ત્યાગીઓની વચ્ચે એક મધ્યસ્થ વર્ગની તો આજે પણ આવશ્યક્તા છે. તે વર્ગ અકિંચન અને બ્રહ્મચારી બની સામાજિક કાર્યોને હાથ ધરે તો પોતાનું અને સમાજનું એમ બન્નેનું હિત સાધી શકે. જૈન સમાજમાં આજે જે નૈતિક ધોરણનું નાવ ઊલટી દિશામાં ચાલી રહ્યું છે તે સુકાન ઠેકાણે લાવી શકવામાં તે એક પ્રબળ સહાયક બની શકે અને આવી આશા તે સમયના યતિવર્ગ પાસેથી સમાજ રાખી શકતો કદાચ રાખતો હશે ! (પરંતુ તે પૂર્ણ ન થવા પામી તે આજની યતિદશા પરથી જાણી શકાય છે) એટલે હાલ તો ગૃહસ્થ સંસ્કારી યુવાનો પાસેથી એ આશા રાખી શકાય તેમ છે. એવો વર્ગ સાધુઓ સાથે અથવા અનિવાર્ય વખતે ભિન્ન સ્થળે પણ કાર્ય કરી શકે. હાલ તો તેમનું કાર્ય મર્યાદિત એટલે કે જૈન જગત પૂરતુંજ રહે.
આટલું પ્રાસંગિક કહીને, હવે આપણે જે ત્રણ મહાપુરુષોએ ધર્મપ્રાણ લોંકાશાહના ધ્યેય તરફ વળીને ફરીને એક વાર તત્કાલીન સાધુઓ તથા યતિવર્ગમાં ધર્મની ક્રાન્તિનો સૂર્યસમો ઉગ્ર નહિ પરંતુ ચંદ્ર સમો શીતળ પ્રકાશ ફેંક્યો અને ભારતવર્ષમાં જે મહાપુરુષનાં અઢી હજાર જેટલાં સાધુ-સાધ્વીઓ અને ચારથી પાંચ લાખ સુધીની શ્રાવકોની સંખ્યા વિદ્યમાન છે તે ત્રણ મહાપુરુષોના જ્યોતિર્મય જીવનની અનુક્રમે સંક્ષિપ્ત નોંધ અહીં લઈએ.
ધર્મસુધારક શ્રીમાન લવજીૠષિ
શ્રીમાન લવજીઋષિનું ગૃહસ્થજીવન સુખી અને સમૃદ્ધ હતું. સુરતના લક્ષાધિપતિ દશા શ્રીમાળી વણિક વી૨જી વોરાની પુત્રી ફૂલબાઈના તે અંગપ્રસૂત હતા. એકના એક પુત્ર હતા.
(તેમના પિતાશ્રીનો નામોલ્લેખ ચોક્કસ રીતે મળતો નથી.)
તેમના માતામહ (નાના) વીરજી વોરા એક ધોરી શ્રાવક ગણાતા. શ્રીમાન લવજીઋદ્ધિનું બાહ્ય ત્યાંજ પસાર થયું હતું. આર્યો એમ જણાય છે કે કદાચ
ધર્મપ્રાણ ઃ લોંકાશાહ
