________________
૧૬૯
ઘઘાટ અને ભૌતિક સુખની ધમાલભર્યા અવાજમાં એમનો આ અવાજ ડૂબી જતો હોય તેવું લાગે છે. એમને લાગતું હતું કે રાજ્ય દેખાવમાં ચૂંટણીઓ ચૂંટે છે, પણ ચૂંટણીમાં જે જ્ઞાતિવાદ, શેહશરમ, દાબ ને લાંચથી પ્રતિનિધિઓ ચૂંટાય છે તેમાં પાયાનું પરિવર્તન ન આવે ત્યાં સુધી સાચી લેકશાહી પાંગરશે નહિ. આજે લોકશાહી હોવા છતાં લાખો લોકોનો શાંત, પ્રાર્થનામય, ઉપવાસ દ્વારા રજૂ કરેલે અવાજ સાંભળવા અને પોતે આપેલું વચન પાળવા જેટલા લોકશાહીના કાન ઉઘાડા નથી. લોકશાહી ચૂંટણીની ખર્ચાળ પ્રસ્થાએ રાજકારણમાં બધી કક્ષાએ ભ્રષ્ટાચાર ઊભા કર્યા છે. રાજ્ય કરતા પક્ષ કે વિપક્ષ સૌના મનમાં ગાયની રક્ષા કે સહિતકારી નીતિને બદલે પોતાનાં પક્ષ, જૂથ, સંપ્રદાય કે કેમના હિતની ટૂંકી અને આંધળી દૃષ્ટિએ દેશને ભ્રષ્ટાચાર અને અંધાધૂંધી તરફ ધકેલી દીધે છે. મેટાં મેટાં રાષ્ટ્રાના નેતા, પ્રધાનમંત્રી, મુખ્ય મંત્રીઓ અને પ્રજાના પ્રતિનિધિઓ તેમ જ તેમને એકલનારી રાજકીય જાહેર સંસ્થા પણ આ ભૂલભરેલી નીતિનું ઊંડું અવલોકન કરવા કે ભૂલમાંથી પાછા હઠવા તૈયાર ન હોય ત્યારે બલિદાન સિવાય બીજો માર્ગ જ રહેતો નથી.
કાયદા છતાં બેકાયદાની અંધાધૂંધી રાજ્ય અને મધ્યસ્થ સરકાર કાયા કરે પણે લાંચકુત ચાને લાગવગથી કાયદાના પાલનમાં રિધિત વર્તાતી