________________
૧૯૨ ના ફેબ્રુઆરીમાં એમનું આંતરમન અંતમુખ બનવા લાગ્યું. ત્યાગ વૈરાગ્યનો રંગ ઘૂંટાવા લાગે અને એક વર્ષમાં બાલમંદિરની બધી જવાબદારીમાંથી મુક્ત થવાનું એમણે સંઘને જણાવ્યું. બાલમંદિરના ચાકમાં જ ઝૂંપડી કરી રહેવા લાગ્યા. ગામમાં ભેજન માટે બોલાવે તો જતા અગર ભાખરી શાક બનાવી લેતા. વેતન લેવાનું પણ બંધ કર્યું હતું અને ત્યાગ-વૈરાગ્ય પ્રત્યે એમના અંતઃકરણે દોટ મૂકવી શરૂ કરી. ખાનપાન, રહન સહન બધાને ત્યાગ અને વૈરાગ્યને મૂલે મૂલવવાના ગજને જ એમણે પ્રાધાન્ય આપ્યું. અને ૧૯૬૩ ના ફેબ્રુઆરીમાં તો એમણે એ દિશામાં પ્રાણ અડદયું.
તાદાઓ અને તથ્ય આપવી પ્રેરણા શ્રેષ્ઠ, લઈ કામ બધાં કને; સાધે તાદા-ય તે સૌથી, તારણ્ય તોય ન ચૂકે; રહે તટસ્થ નિલે પી, છતાં તન્મય સર્વમાં; તેવા સંત બાળ નિ, જરૂરી જગમાં સદા.
સંતબાલ નાનચંદભાઈન. ગુરુ કોપી નીકળે છે એમન તાદામ્ય અને તટસ્થતામાં. નાનચંદભાઈએ બાલમંદિરના સકિય સેવક તરીકે ભલે નિવૃત્તિ લીધી પણ પ્રેરક બળ તરીકે તે તે આજ સુધી રહ્યા જ છે. એમનું વાત્સલ્ય જ માતા જેવું નિર્મળ હતું. એટલું બાળકો, વાલીઓ અને કાર્યકરની સાથે સહજ રીતે તે તદાકાર બની ગયા હતા?