________________
૧૭
લેવાય છે અને સંધીઓનું દેવું એટલે પઠાણું દેવું ગણાય. ઉધરાણીએ આવે ત્યારે આખા ટાળાંના ગામે ગામ ધામા લાગે. ખાધાખના ને ઘેાડાનાં જોગણ પણ ખેડૂતને જ માથે. આવી પરિસ્થિતિમાં કંગાળ દશા સિવાય બીજું શું હોય?
પાણીની હાડમારીઓ આખાય પ્રદેશમાં એવાં વીશેક ગામ માંડ નીકળે કે જ્યાં કે, હવા અને બંધની પૂરી સગવડ હેય ! બાકી તે એવાં ગામે પુષ્કળ છે કે જ્યાં વીરડા ગાળીને ચાંપવું ચાંપવું પાણી મેળવા નિર્વાહ કરે પડે છે. જ્યાં મનુષ્યની આવી દશા હોય ત્યાં ઢોરની દુર્દશાનું તે પૂછવું જ શું?
અસ્પૃશ્યતા અસ્પૃશ્યતાનો રોગ અહીં હળાહળ છે અને તે માત્ર સવર્ણોમાં જ નહિ પણ હરિજનેમાં પણ મહેમાં સેળે સેળ આના. છતાં એટલું ખરું કે તેઓ વચ્ચે માનવ સુલભ માયાળુપણું ઠીક ઠીક છે.
રસ્તાઓ વળી અધૂરામાં પૂરું રસ્તાઓ વ્યવસ્થિત ન હોવાને કારણે ઢેરને માલ લાવવા લઈ જવામાં અપાર મુશ્કેલી પડે છે. ખાસ કરીને ચોમાસામાં તે ગાડા વ્યવહાર
