Page Text
________________
અધ્યાય બીજો
૫
જાય છે.) કોઈ એને અદ્ભુત છે” (એ દષ્ટિએ) સાંભળી રહે છે. કોઈ વળી એમ સાંભળવા છતાંય જાણતા નથી. (સારાંશ કે, એ જોનારા, બોલનારા કે સુણનારામાંના કોઈક જ તત્ત્વથી આત્મસ્વરૂપને જાણે છે. શાસ્ત્રો પણ છેવટે નેતિ નેતિ' કહીને વિરમે છે માટે જ) ભારત ! (ટૂંકામાં કહું છું કે, સર્વ જીવોના શરીરમાં રહેલો એ દેહી (આત્મા) નિત્ય અવધ્ય છે (એટલે કદી પણ વધુ પામે તેવો નથી) માટે બધા ભૂતોનો શોક તને ઘટતો નથી. (તું માત્ર તારું જ સંભાળ.)
નોંધ : જેમ એક સદગુરુ પોતાના શિષ્યને છેવટે “ટૂંકું ને ટચ, કહે તેમ અર્જુનને શ્રીકૃષ્ણ મહાત્માએ સંભળાવી દીધું અને વાત પણ ખરી છે કે જોવામાં, વાણીમાં કે શ્રવણમાં આવે તેવું આત્માનું સ્વરૂપ જ નથી. અહીં એ શંકા થાય છે, તો પછી જો આત્મા સ્વથી જ જણાય એમ હોય તો શાસ્ત્રો, સદગુરુ વગેરે અવલંબનો શું નકામાં ઠરે? પણ ખરી વાત એ છે કે, શાસ્ત્રો અને સદ્ગુરુઓ જ આત્મભાન કરાવી શકતા હોત તો ભ. મહાવીર જેવા મહાસમર્થ પુરુષો થયા તે કાળે અજ્ઞાની કોઈ રહેત જ નહિ; છતાં રહ્યા છે એમ શાસ્ત્રો બોલે છે. એટલે કે શાસ્ત્રો અને સદ્દગુરુઓ અવલંબનરૂપ ખરાં, પણ તે માત્ર જિજ્ઞાસુની જિજ્ઞાસાને તૃપ્ત કરવા પૂરતાં. જો પાત્ર ન હોય તો બધાં અવલંબનો એને માટે નકામાં જ ઠરે. કારણ કે બહારનાં બધાં તો સાધનો જ છે. એટલે જ કહે છે કે ભાઈ કેટલાક આશ્ચર્ય સરખો એને ભાળે છે.” પણ એકલી અલૌકિકતાની દ્રષ્ટિ પણ આત્માની ઓળખાણ માટે પૂરતી નથી. અલૌકિકતાથી* આંખ અને બુદ્ધિ અંજાય છે. પણ અંતરમાં ઉજાસ થાય જ એવું કંઈ નથી. માટે તું એટલું જ સમજી લે કે, તે હંમેશાં ન હણવાના સ્વભાવવાળો છે. માટે "તું આ હણાશે ને તે હણાશે” એ બાહ્ય દૃષ્ટિની પંચાતમાં કયાં પડયો?” શ્રીકૃષ્ણ મહાત્માનું આ વચન સાધક માટે જીવનસૂત્ર' છે. જો એ પોતાના કાર્યને જગતને કાંટે જોખવા માંડ્યો કે પછી એનાં ગોટલા છોતરાં ઊડી જ જવાનો સારાંશ કે, ખરી દષ્ટિ તો આત્મદષ્ટિ છે. આત્મા” ના ગજથી જ તે પોતાનાં કર્મમાત્રને માપે. અહીં અર્જુને પોતાનો આત્મા કઈ ભૂમિકામાં છે તેટલું જ જોઈને પોતાનું કર્મ વિચારવું રહ્યું છે. હવે એ જ વાત કહે છે -
स्वधर्ममपि विवेक्ष्य न बिकंपितुमर्हसि ।
धाद्धि युद्धाच्छ्रेयोऽन्यत्क्षत्रियस्य न विद्यते ||३१|| સમંત ભદ્રાચાર્ય ભ, મહાવીરને સંબોધીને કહે છે કે તારી અલૌકિકતાથી કે ચમત્કારિતાથી અમે તને મહાન નથી ગણતા પણ તારી વીતરાગતાથી તને મહાન ગણીએ છીએ.
| SR No. | 008084 |
| Book Title | Jain Drushtie Gita Darshan Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Santbal |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1995 |
| Total Pages | 344 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Philosophy, & Religion |
| File Size | 19 MB |