Page Text
________________
અધ્યાય બીજો
જ એમણે કહ્યું.) હે! અર્જુન! (તું તો ઊજળો છે અને ભૂંડા !) આ ટાણે આ મેલોમોહ તારામાં કયાંથી આવી ભરાયો? આર્યપુરુષોએ કદી એવો મોહ સેવેલો નથી. વળી એ સ્વર્ગના હેતુરૂપ પણ નથી (એટલે કે ઊલટો અદ્યોગતિએ લઈ જનાર છે.) આ લોકમાં પણ અપયશનો જ દેનાર છે.
હે પૃથાના પુત્ર ! આમ નામર્દ ન થા, તને એ ન છાજે, તું તો પરંતપ (શત્રુઓને સંતાપ કરનારો) છો. માટે શુદ્ર એવી હૃદયની નબળાઈને છોડીને ઊઠ, ઊભો થા.
નોંધઃ ઊજળા અર્જુનને કાળાશ ન શોભે! તારામાં કટાણે આ કાળાશ કયાંથી પેઠી? આમ કહીને શ્રીકૃષ્ણ એમ કહેવા માગે છે કે, એ વૃત્તિ ઊજળી નથી પણ કાળી છે. ઊડી ઊડી એમાં મોહની કાળાશ ભરી છે. એણે જ તારા ઊજળા અંતરને કાળું બનાવ્યું છે અને તેથી જ આ વિષાદ, રુદન ઈત્યાદિ લક્ષણો તારામાં ઊભાં થયાં છે. તારામાં શુભને બા”ને જે અશુદ્ધભાવ આવ્યો છે તે નથી તો પ્રસંગોચિત કે નથી તો સમયોચિત એટલે કે દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર અને કાળ એ ત્રણે, એ ભાવ માટે બંધબેસતાં નથી. સારાંશ કે દ્વારકામાં તું મારી પાસે આવ્યો અને તારા પક્ષમાં મને ભેળવવા યત્ન કર્યો તે વેળાએ એટલે કે યુદ્ધના ઠરાવની પહેલાં જ આ ભાવ સ્કૂર્યો હોત તો તેની લિજ્જત જુદી હોત. મેઘ વૃષ્ટિ કરીને સારું ત્યારે કરી શકે કે જો ક્ષેત્ર અને કાળ બંને યોગ્ય હોય ! ઉષરક્ષેત્રે કે અકાળે થયેલી વૃષ્ટિ શા ખપની? સંભવ છે કે તે તો ઊલટી બગાડ જ કરે. તે જ રીતે અત્યારે સ્કૂલો આ ભાવ કટાણાનો અને કુક્ષેત્રનો છે. એક તો આ યુદ્ધસ્થળ છે અને વળી લડવાનું ટાણું આવી ગયું છે. બંને સૈન્ય પૂરી તૈયારી કરી લીધી છે. આવે ટાણે તારા જેવા ક્ષત્રિયવીરને રણસંગ્રામમાં જોડાવું જોઈએ એમ એક સામાન્ય માણસ પણ કબૂલ કરશે. તું કદાચ એમ કહીશ કે ત્યારે તો દ્રૌપદીના પ્રસંગોને લીધે મારા દિલમાં દુર્યોધન પ્રત્યે ડંખ હતો એટલે ન સૂઝયું પણ અત્યારે તો સૂઝયું છે ના? હું એ જ કહેવા માગું છું કે, ત્યારે ન સૂઝવામાં જે કારણ હતું તેની જ અત્યારે બીજી બાજુ દેખાઈ રહી છે, એટલે જ અર્જુન ! આવા મેલા-મોહને આર્યોએ + એટલે કે મોક્ષાર્થીઓએ વર્જેલ છે. કારણ કે એ હમેશાં મોક્ષમાર્ગથી ઊલટા એટલે કે બંધનને માર્ગે લઈ જાય છે. માટે તું અગાઉ બોલી ગયો તેમ જો ખરેખર શ્રેય ઈચ્છતો હોય તો એનાથી જલદી
+ આર્ય એટલે સત્યાર્થી અથવા મોક્ષાર્થી. આવા જ અર્થમાં આ શબ્દ પ્રાચીન ગ્રંથોમાં અને જૈન-સુત્રોમાં પણ આવે છે. જુઓ ધમ્મપદ, જુઓ શ્રી આચારાંગ જૈન સુત્ર ૨.૨ ૮. *"न च श्रेयोऽनुपश्यामि अ.१-३१
| SR No. | 008084 |
| Book Title | Jain Drushtie Gita Darshan Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Santbal |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1995 |
| Total Pages | 344 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Philosophy, & Religion |
| File Size | 19 MB |