________________
૨૩૦
ગીતાદર્શન
હોમવાનો પુરુષાર્થ કરે છે. કેટલાક ઈન્દ્રિયોને વશ કરી વિષયોને તજી દે છે. આ બધા એક યા બીજા પ્રકારે નિષ્પાપ સાધન જ કરી રહ્યા છે, પણ એટલું ખરું જ કે એમનું ધ્યેય તો આત્મા તરફ જ હોવું જોઈએ. ઉપરાંત એક એવો પણ વર્ગ છે કે આવા યજ્ઞોથી જાતે પૂજતો નથી, પણ ઉપર કહ્યા એવા યજ્ઞી પુરુષોની સેવા કરે છે, તો તે પણ તરી જાય છે. આ બધા યજ્ઞમાં જ્ઞાનભર્યો ધર્મમય પુરુષાર્થ હોવાથી, હું એને કર્મયોગજન્ય ગણું છું, પરંતુ અહો પાર્થ ! ઉપર કહેલા દ્રવ્યમય યજ્ઞો કરતાં જ્ઞાનયજ્ઞ શ્રેષ્ઠ જ છે હો. કારણ કે જ્ઞાનમાં બધુંય સમાઈ જાય છે, એટલે ફરી એકવાર કહું છું કે સંશયો છોડીને જે સાધનો દ્વારા એવું જ્ઞાન મળે, એવો પુરુષાર્થ આદરવા માટે ઊઠ, ઊભો થા. મોહને વશ ન થા. તારી અંતરંગ ભૂમિકા સારી છે, એટલે થોડામાં ઘણું કામ થશે.”
