Page Text
________________
૧૭૬
ગીતાદર્શન
પૂરવાથી જ પાપમય વિકલ્પો ચાલી જવાના ? તારી જ દશા જોને ? અત્યારે તારાં અંગ તો નિષ્ક્રિય છે, છતાં મન કેટલું સક્રિય છે ? શું તારાં અંગો બાંધી રાખવાથી એ બંધાવાનું છે ? એવી કોઈ પ્રવૃત્તિ કરે તો લોકો જ કહેવાના કે એ મિથ્યાચાર કરી રહ્યો છે. પણ જો એ જાતે જ મન વશ કરી પાપમય વિકલ્પો છોડી દે અને કર્મેદ્રિયોથી પ્રવૃત્તિ કરે તો કદી એવી પ્રવૃત્તિ નહિ કરે કે એને બંદીખાનામાં પુરાવું પડે ! એટલે ખરી વાત જ એ છે કે જેમ આંખવાળાને આંખ મીંચી ઉઘાડવી એ ક્રિયા અનિવાર્ય છે અને એમાં એને કશું જોર પડતું નથી, અને દુઃખ થતું નથી, તેમ જ દેહધારીને સ્વાભાવિક હાજતો અનિવાર્ય છે, એને એના વિના ચાલતું નથી અને પ્રકૃતિનિયત કર્મ વિના ચાલતું નથી, એટલે કર્મેન્દ્રિયો રોકનાર મિથ્યાચારી કરતાં તો સક્રિય પશુ વધુ સારાં !”
"પ્રિય પાર્થ ! હા, અહીં એક વાતનો ખુલાસ કરું. તે એ કે કર્મ સાથે પાપ, પુણ્યની સાંકળ જરૂ૨ જોડાયેલી છે અને તેથી દેહધારી જીવ બંધાય છે એ વાત પણ ખરી; પણ તે બંધન કર્મેન્દ્રિયોને રોકવા માત્રથી કાંઈ ટળી જાય તેમ નથી, અને તારે એ પણ યાદ રાખવું કે જે યજ્ઞાર્થ કર્મ આચરે છે, તેને કર્મની આસકિત થતી નથી અને તેથી તે કર્મ એને બંધનક૨ પણ થતું નથી.
"અર્જુન ! તું જાણતો જ હશે કે યજ્ઞ તો પ્રજાને દૂધમાં જ મળ્યો છે એટલે કે એ સૃષ્ટિ સનાતન છે.”
યજ્ઞ એટલે ધર્મમય પુરુષાર્થ. ધર્મમય પુરુષાર્થ એ તો દિવ્યતાનું કલ્પવૃક્ષ છે. ધર્મમય પુરુષાર્થથી અર્થ અને કામ બધું આપોઆપ મળે છે. આ માટે જ પ્રાચીન કાળમાં પ્રજાનો મનોવિકાસ ઓછો હતો ત્યારે એ જ બ્રહ્માના મુખમાંથી આ પ્રમાણે કહેવડાવવામાં આવેલું, પ્રાચીન વેદશાસ્ત્રોમાં પણ તું એ જોઈશ. ત્યારની પરિભાષા આ હતી :
"પ્રજા જોઈતી હોય તો યજ્ઞ કરો, દેવને પ્રસન્ન કરો અને પૂજો. એથી ઈચ્છેલી વસ્તુની સિદ્ધિ થશે. તમે દેવને સંતોષજો, દેવો તમને સંતોષશે. જેમ દેવો માત્ર ભાવભરી પ્રસાદીના વાસનાના ભૂખ્યા છે, તેમ તમે પણ ભાવભરી પ્રસાદી જ લેજો. બધું એકલા જ ઓહિયાં ન કરતા ! તો એ માર્ગે પણ તમે ૫૨ કલ્યાણ પામી જશો. તમને જે મળે છે તે દેવનું છે. જો એમને આપ્યા વિના ખાસો તો ચોર ગણાશો. બીજી વાત એ કે યજ્ઞપ્રસાદી જમતાં પહેલાં સંહાને (નિ:સ્પૃહીસત્યાર્થી) અને સુપાત્રોને ભૂલશો નહિ. સંતોને અને સુપાત્રોને પણ એ યજ્ઞ
| SR No. | 008084 |
| Book Title | Jain Drushtie Gita Darshan Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Santbal |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1995 |
| Total Pages | 344 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Philosophy, & Religion |
| File Size | 19 MB |