Page Text
________________
અધ્યાય ત્રીજો
૧૩૭
નિમ્યું ટાળી ન શકાય તેવું અથવા અંતરંગ સંયમની ગળણીથી ગળાયેલું અથવા નિયત એટલે નક્કી થયેલું) કર્મ કર. (કર્મ કર્યા વિના તો કોઈને કદી પણ ચાલવાનું નથી, તો તારે કેમ ચાલે ? જોને તારી શરીરયાત્રા શરીર નિર્વાહ શું અકર્મથી સિદ્ધ થઈ શકે તેમ છે? એટલે જ મારે તને ચેતવવો પડે છે કે, તારી શરીર યાત્રા-શરીરને લગતી સ્વાભાવિક ક્રિયા-પણ અકર્મથી અર્થાત્ કર્મ કર્યા વિના સિદ્ધ નહિ થાય !
નોંધ : જૈનસૂત્રોમાં મનુષ્ય દેહ જ મોક્ષને લાયક છે, એટલે કે મનુષ્ય દેહ મળેલી માનસિક, વાચિક અને કાયિક સામગ્રી, જો એનો મોક્ષ માર્ગ માટે જ ઉપયોગ કરવામાં આવે તો મોક્ષગતિદાયક નીવડે તેમ છે, તેમ કહ્યું છે. પરંતુ ત્યાં પણ એક વધુ ખુલાસો એ કર્યો છે કે જે કર્મભૂમિનાં મનુષ્યો છે તેઓ જ મોક્ષ મેળવી શકે છે. સારાંશ કે કર્મ ઉપર એટલો બધો ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. એ જ દ્રષ્ટિએ શાસ્ત્રોએ મહાદેવેદ્રોને હંમેશાં કર્મભૂમિના માનવતાભર્યા માનવી આગળ માથું નમાવતા દેખાડયા છે.
એ અપૂર્વ શકિતને મનુષ્ય ગૂંગળાવે એના કરતાં કદાચ દુરુપયોગ કરે તો એ ક્ષમ્ય ગણી એટલું જોખમ વહોરીને પણ શકિત ઉપયોગ કરવા તરફ શ્રી આચારાંગ સૂત્રે કર્મભૂમિના મનુષ્યને પ્રેરણા આપી છે. ગીતાકારે પણ ઉપર એ વાતને જ ટેકો આપ્યો અને એટલું સિદ્ધ કર્યું કે કોઈ ને કોઈ પ્રકારની ક્રિયા વિના તો કોઈનેય ચાલતું નથી. પછી એ જ્ઞાની હો કે અજ્ઞાની હો !
શરીરને યાત્રા તરીકે જેમ ગીતાકારે કહ્યું તેમ જૈનસૂત્રકારોએ પણ યાત્રા તરીકે જ ઉલ્લેખ્યું છે. કારણ કે જે સચેતન શરીર સંયમમૂર્તિ છે તે ખરેખર મોક્ષ તરફ લઈ જનારું હોઈ યાત્રારૂપ જ છે.
ત્યારે હવે પ્રશ્ન એ થાય છે કે ચોરી, જૂઠવ્યવહાર એમાં પણ કર્મ તો છે જ. ક્રિયા કર્યા વિના તે કામ બનતાં જ નથી, તો તે કર્મ પણ અકર્મ કરતાં સારાં ! એવું થઈ જાય. જો કે ગીતાકારે નિયત કર્મ કહીને તે ભ્રમ ટાળી દીધો છે, પણ નિયત કર્મ જેટલાં બોલવામાં સહેલાં છે, તેટલાં જ પારખવામાં સહેલાં નથી. ચોરી, જૂઠ એ કર્મ હોવા છતાં અકર્મ જ છે. કારણ કે એક સામાન્ય બુદ્ધિથી પણ સમજી શકાય તેવાં એ લોકપ્રસિદ્ધ દૂષિત કર્મ છે. જે લોકે પ્રસિદ્ધ દૂષિત કર્મ છે. તે તો અકર્મમાં જ ગણાવાં જોઈએ. આટલો ખુલાસો મળ્યા પછી પણ હજુ નિયતકર્મ' કોને કહેવાં એ શંકા રહે જ છે, માટે હવે ગીતાકાર એ વિષે ખુલાસો આપતાં કહે છે :
| SR No. | 008084 |
| Book Title | Jain Drushtie Gita Darshan Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Santbal |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1995 |
| Total Pages | 344 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Philosophy, & Religion |
| File Size | 19 MB |