Jain Drushtie Gita Darshan Part 1

SR No.: 008084
Original Sutra Author: N/A
Author: Santbal
Publisher: Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad
Publication Year: 1995
Total Pages: 344
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Philosophy, & Religion
File Size: 19 MB

Page 117

અધ્યાય બીજો
વેદિયા અજ્ઞાનીઓ તો પોતે સકામી હોઈ, વેદવાદમાં રહી જાણે વેદોનું ધ્યેય વધુમાં વધુ માત્ર સ્વર્ગગતિ જ કાં ન હોય, એમ માને છે ને મનાવે છે, પણ ખરી વાત એમ નથી. વેદોનો ખરો આશય તો મોક્ષે જવાને યોગ્ય સાધન સંપત્તિ ખીલવવાનો છે, પણ સકામી લોકો એ સાધનસંપત્તિને જ સાઘ્ય માનીને પોતે ભરમાય છે અને બીજાને ભરમાવે છે, એટલે આ યજમાન અને યાજક બંને માર્ગ ભૂલે છે. હવે તું સમજી શકયો હોઈશ કે વૈદિક કર્મકાંડો પાપથી દૂર ન કરી શકે. પાપથી દૂર રહેવા માટે તો પોતે જ સાવધાન રહી શુભ કર્મો ક૨વાં જોઈએ અને એવાં શુભ કર્મોથી આપોઆપ સ્વર્ગ મળે છે. દા.ત. તારું આ યુદ્ધમાં સમત્વપૂર્વક જોડાણ થાય અને તેમ કરતાં તારો દેહ છૂટી જાય તો તને સ્વર્ગ મળે, એમ હું પ્રથમ જ કહી ગયો છું, છતાં એની પણ સાધકે પરવા રાખવી ન જોઈએ કારણ કે સ્વર્ગ પણ ત્રિગુણમય છે - સંસાર છે, માટે એનાથી સાધકે ૫૨ રહેવું. વળી હું તને બીજી વાત એ કહું છું કે હવે તું ત્રિગુણથી અળગો તો રહીશ પણ છતાંય પૂર્વ કાળે તેં જે કર્મ કર્યા છે, અને હજુ સમભાવે કરીશ તેનાં જે ફળ આવશે તેને લીધે જ્યાં લગી તારું શરીર છે ત્યાં લગી તું સુખદુ:ખ, હર્ષ-શોક આદિ દ્વંદ્વોથી-જોડકાંથી-અળગો રહેજે અર્થાત્ કે હંમેશાં તારા અંતઃકરણમાં જ સ્થિર રહેજે. બહિર્ભાવ તરફ જેમ હમણાં દોરાઈ ગયો, તેમ ન દોરાતો.
વળી યોગક્ષેમ (અપ્રાપ્ત સાધનોની પ્રાપ્તિરૂપ યોગ અને પ્રાપ્ત સાધનોને રક્ષણ રૂપ ક્ષેમ)ની ચિંતાથી પણ મુક્ત રહેજે. (અહીં તને એ શંકા ન થવી જોઈએ કે તો તો હું બેઠો બેઠો મારા અંત૨માં જ લીન રહું ને કશી પ્રવૃત્તિ જ ન કરું. હું તને એ કહું છું કે યોગક્ષેમને લગતી પ્રવૃત્તિ જરૂર કર, પણ એ પ્રવૃત્તિ પાછળ તારા આત્માને ન ભૂલી જા, એટલે કે તારું ધ્યેય તો આત્મા તરફ જ રાખ) મતલબ કે આત્મવાન રહે.
નોંધ : સાધકની સ્વાભાવિક નિશ્ચયાત્મક બુદ્ધિ કેમ અનિશ્ચિત બની જાય છે તે વાત ગીતાકારે આ પહેલાંના ત્રણ શ્લોકમાં કહી દીધી. અહીં એમ કહ્યું કે વેદો જેવાં અજોડ શાસ્ત્રો પણ જો સંસાર વધારનારાં જ બનતાં હોય, તો તેથી પણ દૂર રહેવું. તો પછી જંત્રમંત્ર, દોરાધાગા, કામણટ્મણ, જોષ વગેરેથી દૂર રહેવું, તેમાં કહેવાનું જ શું ? કારણ કે તેવાં શાસ્ત્રો અને તેવાં શાસ્ત્રના આજના નિરૂપકો મોટે ભાગે વિશુદ્ધ આત્મા તરફ લઈ જવામાં ઉપયોગી થવાની વાત તો દૂર રહી પણ ઊલટાં બાધક જ થાય છે. જૈન સૂત્રોમાં પણ આ વાત ઠેર ઠેર કહેવામાં આવી છે.
૩