________________
કાર્યોને તોડ્યા વગર સહકારથી કામ કરે. એ અંગે સારી ચર્ચા થઈ. તા. ૯-૧૨-૧૫૨ : સુરેન્દ્રનગર
જોરાવરનગરથી નીકળી સુરેન્દ્રનગર આવ્યા. અંતર એકાદ માઈલ હશે. કનુભાઈ ગાંધીની ખાદીમંડળી પણ સાથે જ હતી. ધૂન ગજવતાં નદી પાર કરી શહેરમાં આવ્યા. શિક્ષકો, શિક્ષિકાઓ, બાળકો અને શહેરીઓ સરઘસમાં જોડાયાં. કન્યાશાળામાં થોડો વખત રોકાઈ જૈન દેરાવાસી બોર્ડિંગમાં આવ્યા. બપોરના શિક્ષકોની સભા રાખી હતી.
મહારાજશ્રીએ સભામાં જણાવ્યું કે, આજે તમને બધાને જોઈને હર્ષ થાય છે. હર્ષ એટલા માટે થાય છે કે સામાન્ય રીતે શિક્ષકો આ દેશનું અને દુનિયાનું પરમ ધન છે. જૈનોમાં જે પંચપરમેષ્ઠી કહેવામાં આવે છે, એમાં એક પદ શિક્ષકોનું છે. તેમાં “ઉપાધ્યાય' શબ્દ રાખવામાં આવ્યો છે. શિક્ષકોનું માન એટલા માટે થાય છે કે તેઓ એ નવી પેઢીને ઘડવાના અસરકારક બળ છે.
ભવિષ્યની પેઢીને કેવી ઘડવી, એનું ચિત્ર નજર સામે રાખીને ઘડે તો દેશને ઘણે ઊંચે લઈ જાય. બાપુજીના આવ્યા બાદ જેમ સંત ભક્તોની પરંપરા ચાલી, તેમ તાલીમ શાળાઓ પણ ચાલી. એ રીતે ગાંધીજી દેશના ગુરુ તરીકે સ્થાપિત થયા. માણસ જે જાતનું જીવન જીવે છે, એ એક પ્રકારની શાળા છે. જે બાળકો તાલીમ લે છે, તેની ઉપર શાસ્ત્રીય રીતે નિરીક્ષણ કરવામાં આવે તો એક મોટું શાસ્ત્ર રચાય.
શિક્ષકો, શિક્ષકનો જે વ્યવસાય પસંદ કરે છે એ ધન્યવાદને પાત્ર છે. ત્રણ પરિબળો જગતના ઉત્થાનમાં કામ કરે છે. શિક્ષકો, વાલીઓ અને બાળકો. વાલીઓ બચપણથી અમુક પ્રકારની તાલીમ લઈને આવ્યા છે. એટલે નવી કેળવણી ઉપર શ્રદ્ધા ચોંટવી મુશ્કેલ બને છે. સ્વરાજ્ય આવ્યાને પાંચ વરસ થવા છતાં પ્રજાની અંદર અહિંસક રીતનું જે વાતાવરણ જામવું જોઈએ તે નથી જાણ્યું.
જો શિક્ષકો આ અહિંસાનું શાસ્ત્ર સમજે, અને ઉપદેશે તો ઘણી જાતની જે શાંતિ ઝંખી રહ્યા છે. તે ઊગી નીકળે. દુનિયા પણ આપણી તરફ નજર રાખી રહી છે. કારણ કે આ ઋષિ મુનિઓનો દેશ છે. સૌરાષ્ટ્રની
સાધુતાની પગદંડી
૧ ૧પ