Page Text
________________
સ્થાને ગુણોને સ્થાપન કરીએ ! ગામડાંમાં તદન નજીવા ઝઘડામાંથી મોટા ઝઘડા ઊભા થાય છે. અને એક ચિનગારીની જેમ તે આગ વધુ વ્યાપે છે અને વધતાં વધતાં ઠેઠ જગત સુધી પહોંચી જાય છે. એક અવિચારી વચન કે નાનું સરખું કૃત્ય કેટલું ભયંકર તોફાન જન્માવે છે તેને સારુ મહાભારત યુદ્ધવાળો દ્રૌપદીનો દાખલો આપણી પાસે મોજૂદ છે. ““આંધળાના છોકરા ને !.” એટલો જ હાસ્ય સાથેના કર્કશ શબ્દ મહાભારતના યુદ્ધમાં પરિણમ્યો. આવે વખતે આપણી ઉદારતા અને સદ્ગણો વધે તો સમાજમાં સ્વર્ગ વ્યાપી રહે. પણ આપણે માનીએ છીએ કે આવી રીતે તો સંસારમાં ન રહેવાય. એટલે જ સંસારને કાળા કોયલા જેવો માનીએ છીએ. બાકી સાચી રીતે ચાલનારને સંસાર તો સ્ફટિક જેવો શ્વેત અને ગંગાજળ જેવો નિર્મળ બની જાય છે; જેમાં માનવદેવો પ્રેમમસ્ત બનીને રાચે છે અને થાંભલા વિનાના જગતના આધાર સ્તંભ બની રહે છે.
દૃષ્ટિ એવી સૃષ્ટિ જ્યારે આપણે રસ્તામાં પડેલા સાપને જોઈએ, અને તેને દોરડું માનીને આગળ ચાલીએ તો અંતરમાં બિલકુલ ધ્રુજારી કે ભય લાગતાં નથી. પરંતુ એવા જ આકારના પડેલા દોરડાને સર્પ માની લઈએ છીએ ત્યારે ડર લાગે છે. વધુ ધારીને જોઈએ તો એ દોરડા જેવી જડ વસ્તુ પણ ચેતનવંતી જણાય છે. એ દોરડું જાણે હાલતું લાગે છે. અને ફેણ ફેલાવતું હોય એમ પણ જણાતું હોય છે. ઘણી વાર આકાશમાં વાદળાં સામે જોઈને આપણે મનમાં જે આકૃતિ કલ્પીએ છીએ તેવી જ આકૃતિ વાદળાંની બનેલી દેખાય છે.
આ જગતમાં પણ લગભગ એના જેવું જ છે. કોઈ પણ માણસને શત્રુ તરીકે જોઈશું તો તેની બધી જ ક્રિયા અવળી લાગશે. અને મિત્ર તરીકે જોઈશું તો બધી જ ક્રિયા અવળી હોય તોયે સવળી લાગશે. દષ્ટિ એવી સૃષ્ટિ પ્રમાણે પ્રેમમય દૃષ્ટિ રાખીશું તો બધેથી પ્રેમળતા જ મળશે. અને એવી દૃષ્ટિથી જોઈશું ત્યારે ગમે તેવા વિરોધો હશે, ખોટી માન્યતાઓ હશે, પૂર્વગ્રહો પેદા થયા હશે તો પણ તે બધાં પ્રત્યાઘાતમાં અચૂક પલટી જશે.
લોકોથી જે બીતો નથી, તેનાથી લોક પણ બીતાં નથી. પણ પ્રેમ સિવાય આ બની કેમ શકે ? સામાને દુશમન માનીને ચાલીશું અથવા તો “હું ગમે તેટલું સારું કરીશ. તોપણ તે સારો ખ્યાલ બાંધશે જ નહિ.” એવી ગ્રંથિ સાથે લઈને ચાલીશું તો એ ગાંઠને લીધે આપણે દરેક સ્થળે નાસીપાસ થઈશું. આ બધાનો છેવટનો એક માત્ર ઇલાજ સાફ દૃષ્ટિ છે. કોઈ પણ વ્યક્તિની બે બાજુ હોય છે. આપણને ડાકુ
૬૪
સાધુતાની પગદંડી
| SR No. | 008078 |
| Book Title | Sadhuta ni Pagdandi Part 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Patel |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1997 |
| Total Pages | 195 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 11 MB |