Page Text
________________
કંઈક અલ્પાહાર જેવું લે છે, જ્યારે જૈન સમાજ કંઈ જ લેતો નથી; પણ બન્નેનો હેતુ તો એક જ હોય છે. આમ છતાં જે ઉપવાસની પાછળ આત્મશુદ્ધિ, ચિંતન કે અનાસક્ત ભાવ કેળવવાની વૃત્તિ ન હોય તે ઉપવાસ નથી પણ લાંઘણ છે. આપણા તપના ખ્યાલો પણ જુદા જુદા હોય છે. તપ એ એવી ભઠ્ઠી છે કે જેમાં આપણા દોષો બાળી નાખવાના હોય છે. અને તે પણ દુઃખથી કે કંટાળીને નહિ પણ દોષો ક્યાંથી ઊભા થાય છે, કેમ ઊભા થાય છે. તેનું મૂળ શોધી કાઢી મૂળને નાબૂદ કરવાનું છે. મૂળ ખોદાઈ ગયાં એટલે ડાળાં પાંખડાં, પાન આપોઆપ સુકાઈ જશે.પણ મૂળ નહિ ગયું હોય તો એક વખત કાપેલાં પાન-પાંખડાં ફરી વાર ફૂટવાનાં છે. એટલે કદાચ શરીરને આત્માથી ભિન્ન માનીને કસોટીએ ચઢાવીએ ત્યારે તેમાં દુ:ખ ન માનવું જોઈએ. શરીર અને ઇંદ્રિયો એ સાધન છે, એ સાધનને વશમાં રાખવા માટે ઉપવાસ કે ઊણોદરી ઉપયોગી બને છે ખરી; પણ દિષ્ટ અંતર્મુખ રાખી હોય તો તે ઉપયોગી થાય. એકલું દેહદમન જડ ક્રિયા છે. જ્ઞાની પુરુષોની ષ્ટિ વસ્તુ કરતાં વસ્તુત્વ તરફ વધુ જાય છે, જ્યારે અજ્ઞાનીની દૃષ્ટિ ઊલટી જાય છે. જેમ કૂતરું લાકડી મારનારને નથી પકડતું પણ લાકડી કે જે જડ છે તેને પકડે છે, તેમ અજ્ઞાનીઓ વસ્તુને પકડે છે, તત્ત્વને પકડતા નથી, અને એથી ધાર્યું પરિણામ લાવી શકતા નથી. આજે સમાજ જે બનાવો બને છે તેને જોઈને દુઃખી થાય છે તેના કરતાં એ બનાવો બનવાનાં કારણો શોધી કાઢી પોતે કંઈ ભૂલ કરતો હોય તો તેમાંથી બચે તો જગતમાંથી ઘણાં અનિષ્ટો નાબૂદ થઈ જાય.
ન્યાય
સમાજમાં છડેચોક અનિષ્ટો ચાલતાં હોય, સરાસર અન્યાયો નભી રહ્યા હોય ત્યારે મૂંગા રહીએ કે સામનો કરતાં ડરીએ ત્યારે આપણે પોતે અનિષ્ટોને અને અન્યાયોને કરતા હોઈએ, તે કરતાં પણ વધુ પાપી બનીએ છીએ. સમાજનાં અંગ તરીકેની આપણી ફરજ ચૂકીએ છીએ. સમાજમાં અકાર્મણ્ય દશા ઊભી કરીએ છીએ અને સમાજના પતનને મોકળાશ આપીને આપણે પણ પડીએ છીએ. આપણે સમજી લેવું જોઈએ કે, આગના પ્રચાર કરતાં પણ આવો પ્રચાર ભયંકર વસ્તુ છે; એટલે આપણી પાડોશના મકાનમાં લાગેલી આગને જે તત્પરતાથી ઠારવાનો પ્રયત્ન કરીએ છીએ, તે જ તત્પરતાથી જ્યાં જ્યાં અન્યાય નજરે પડે ત્યાં ત્યાં જાનમાલના ભોગે પણ એને દૂર કરવા મથવું જોઈએ.
ન્યાયને સમર્થન અને અન્યાયનો વિરોધ કરવામાં આખા જગત સામે તમારી જાત એકલી હોય, તોયે એકલપણાનો ખ્યાલ ન કરશો. ઘાસના મોટા ઢગલાને
સાધુતાની પગદંડી
FO
| SR No. | 008078 |
| Book Title | Sadhuta ni Pagdandi Part 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Patel |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1997 |
| Total Pages | 195 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 11 MB |