________________
આપોઆપ પંચાયત ઊભી થાય. આજે તો સરકાર માથે મારે છે. કહે છે, નહિ રચો તો સરકાર રચી દેશે. એટલે ગમે તેવા ચૌદશિયા પેસી જાય છે. પછી એ લોકો ટોળાં બાંધે છે અને લખ્યા કરે છે.
પહેલાં આપણે સદાચાર, શ્રમ અને સંયમથી ધન કમાતા એટલે શ્રીમાન અને ધીમાન જેવાં વિશેષણો વપરાતાં. શ્રીમાન એટલે લક્ષ્મીવાન. આપણે કહીએ છીએ તે ધનવાળા નહિ પણ સંસ્કારની મૂડીવાળા, તેજવાળા અને ધીમાન એટલે બુદ્ધિમાન, બીજાનો ઉદય કરવાની ભાવનાવાળા. આજના ધીમાનો ઊલટે માર્ગે છે. બુદ્ધિનો ઉપયોગ ઝઘડા વધારવાના કામમાં કરે છે અને તે દ્વારા ધન એકઠું કરે છે. એ ધન પોતાનો જ નાશ કરે છે. કારણ કે એ દ્વારા માણસને નવા નવા ફેલ સૂઝે છે.
તા. ૨૧ થી ૨૪ ફેબ્રુઆરી ૧૯૫૧ : રાધનપુર
ગોપનાથથી નીકળી રાધનપુર આવ્યા. અંતર પાંચ માઈલ. રવિશંકરદાદા સાથે હતા. બંને મહારાજોનું જૈન બેન્ડ સાથે સુંદર સ્વાગત કર્યું. અને સરઘસ કાઢ્યું.
રાત્રિસભામાં મહારાજશ્રીએ કહ્યું, અમો મંદિરો જોવા ગયા તેમાંથી ઘણું જાણવાનું મળ્યું. એક બે ઠેકાણે મંદિરો ઉપર મસ્જિદના ચિહ્નો જોયાં તે એટલા માટે હશે કે ધર્મઝનૂની લોકો મંદિરને બગાડે નહિ. પણ હું જુદો અર્થ કાઢું છું. ભારત બહારની જે પ્રજા આવી તે વિધવિધ ધર્મવાળી પ્રજા હતી. તેમને આર્ય ધર્મે અપનાવી લીધા. સાબરકાંઠામાં એક ઠેકાણે જૈન મંદિરમાં નમાઝ પઢવાની, માતાને વધાવવાની, હનુમાન, શિવ, વિષ્ણુ દરેક ધર્મનાં મુખ્ય પુરુષોનાં સ્થાનો હતાં. આ સમન્વયની ભાવના ખડી કરે છે.
તા. ૨૭ની રાત્રિસભા હરિજન વાસમાં રાખી હતી. તેમાં પ્રથમ દાદાએ જણાવ્યું કે, સંતબાલજીને તમે નહિ ઓળખતા હો. છાપાં વાંચતા હશે તેમને ખ્યાલ હશે. જે જ્ઞાન પોતાને થયું છે તે જ્ઞાન પ્રજાને આપવું તેમાંય પછાત કોમો કે જ્યાં કોઈ જતું નથી ત્યાં તેઓ પહેલાં જાય છે. તેઓ પગે વિહાર કરે છે. ગાડી-ઘોડા વાપરતા નથી. જ્યાં જાય છે ત્યાં હરિજનોને મળે છે. સુખ દુઃખ સાંભળે છે અને સીધી સક્રિય મદદ પણ કરે છે. સાણંદમાં સવર્ણોનો વિરોધ વહોરીને પણ હિરજનોનું બાલમંદિ૨ કર્યુ છે. બહેનો-બાળકોને ભણાવનાર એક સાધુતાની પગદંડી
૧૪૦
