Sadhuta ni Pagdandi Part 3

SR No.: 008078
Original Sutra Author: N/A
Author: Manilal Patel
Publisher: Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad
Publication Year: 1997
Total Pages: 195
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Religion
File Size: 11 MB

Page 153

બીજી પણ કેટલીય નાની નાની વાતો કરે. જેમકે બોલતાં બોલતાં ન હસાય. છીંક આડું જોઈને ખવાય, ખાતાં ખાતાં માથું ન ખંજવાળાય, ટૂંટિયું વાળીને ન સુવાય, દાતણ એક જગ્યાએ બેસીને થાય અને તે પણ બાર આંગળનું થાય. વળી આગળ કહે, ટાંટિયા ઘસતો કેમ ચાલે છે ? બેઠાં બેઠાં ઢીંચણ કેમ હલાવે છે ? મોઢેથી નખ કેમ ખોતરે છે ? આવી આવી ટેવો માતા મને પાડતી : તે વખતે મને એની કોઈ ગતાગમ નહોતી પડતી, પણ આજે જેમ જેમ પ્રસંગ આવે છે તેમ તેમ તેની સમજણ પડે છે.
પ્રસાદ ધરાવ્યા વિના ન ખવાય હું નાનો હતો ત્યારે મારી બા કહેતી, “ભગવાનને પરસાદ ધરાવ્યા સિવાય ખાવાનું ન ખવાય. તે વખતે શ્રદ્ધા હતી, સમજણ નહોતી કે શા માટે ધરાવવું ? પણ મા ટેવ પાડતી. પછી ઉમર વધતાં જ્ઞાન થયું એટલે સમજ પડતી ગઈ કે જો “પ્રસાદ ધરાવવો હોય તો તે પ્રથમ તો નીતિથી, મહેનતથી મેળવેલો હોવો જોઈએ, અને બીજાને ખવડાવ્યા વિના ન ખાવો જોઈએ. કેટલી ભવ્ય ભાવના અને કેટલો ગૂઢ અર્થ એમાં સમાયેલો હતો ?
મુનિશ્રી કહે છે તેમ આવું જ જૈન શાસ્ત્રોમાં પણ કહ્યું છે :
સાધુઓએ સૂઝતો આહાર લેવો. સૂઝતો એટલે શુદ્ધ. કુદરતી સહજભાવે મળેલો આહાર લેવો. પણ આજે તો શુદ્ધનો અર્થ ચોખ્ખો કે ઠંડા પાણીથી નહિ અડેલો કરાય છે. તેનો ખરો ભાવ તો પવિત્ર રીતે મેળવેલો ખોરાક છે.
સ્વદેશીની વ્યાખ્યા એક દિવસ હું ગાંધીજી સાથે ફરતો હતો. તેમનાં ચંપલ ફાટી ગયાં હતાં. આગળથી પહોળાં થઈ ગયેલાં એટલે વારંવાર ઠોકર વાગે. એવામાં મામા સાહેબ ફડકે આવેલા. તેમણે બે રૂપિયાની કીંમતના દેશી જોડા આણેલા. પણ બાપુજીએ કહ્યું, “મારે ના જોઈએ. ચંપલ છે તે ચાલશે.” મેં કહ્યું જે “બાપુ લાવો ત્યારે હું સંધાવી લાવું. ગામમાં કોઈ મોચી નહિ એટલે બહારગામથી સંધાવવાનાં હતાં. એટલે બાપુએ કહ્યું : “ગામમાં સાંધનારો હશે તો સંધાવીશ.” બહારગામના મોચી પાસે સંધાવું તો એક અર્થમાં મારા સ્વદેશી વ્રતનો ભંગ થાય. છેવટે મોહનસીંગ કરીને એક દરજી ભાઈએ પોતાના સંચે જાડો ચામડાનો ટુકડો મારી આપ્યો. મેં કહ્યું : “બાપુ ચંપલ બહુ ભારે થઈ ગયાં, તો કહે બહુ મજબૂત થયાં.” આ વ્યાખ્યા સ્વદેશીની છે. એનો અર્થ એ નથી કે દૂરવાળાનો તિરસ્કાર કરવો.
સાધુતાની પગદંડી
૧૩૫