Page Text
________________
બાઈ બીકની મારી અહીં એના કોઈ સગાને ત્યાં રહેવા આવી હતી. હાડકું નાખવાની ધમકી આપનાર હરિજન હતો. એટલે જ્યારે અમે એ ગામ ગયા ત્યારે ત્યાંના હરિજનવાસમાં જઈ તપાસ કરી તો વાત સાચી નીકળી.
હરિજને કહ્યું : “બાપુ ઠાકોર સાહેબે કહ્યું એટલે એમની સાથે ધમકી આપવા ગયો હતો. હવે નહિ જઉં.”
આવા તો કંઈક કિસ્સાઓ એ જાગીરદારી ગામોમાં બને છે. જોકે એ બાઈને તો ડીસા બોલાવી હતી અને પ્રાંતસાહેબ સમક્ષ રૂબરૂ આખી પરિસ્થિતિનો ખ્યાલ આપી યોગ્ય કરવા કહ્યું છે. પણ બધા અનુમાન ઉપરથી એમ લાગે છે કે હવે જાગીરદારી પ્રથા તેમને યોગ્ય બદલો આપીને પણ વહેલામાં વહેલી તકે જવી જોઈએ. ખેડૂતો સ્વતંત્ર થશે ત્યારે જ તેમને ખેડૂતોને સ્વરાજ્યનો સાચો સ્વાદ ચાખવા મળશે એમ અમને લાગે છે.
માણસો ગીરે મૂકાય છે. અમારો પ્રવાસ હવે જાગીરદારી ગામોમાંથી બનાસકાંઠાના ખાલસા ગામોમાં શરૂ થયો હતો. આ વિભાગમાં એક નવી પ્રથા જોવામાં આવી. આપણા તરફ જેમ વસ્તુઓ ગીરે મૂકાય છે તેમ આ બાજુ માણસો ગીરે મૂકાય છે. ગીરે મૂકવાને આ બાજુ અડાણે મૂક્યો એમ કહે છે. થોડા રૂપિયા લગ્ન કે એવા પ્રસંગે પછાતવર્ગો લે ને પછી જિંદગી સુધી તેને ત્યાં અડાણે રહે, તેમાંય એકલો પોતે જ નહિ પત્ની સુદ્ધાં એને ઘેર રહે. આ રાખનાર બધા વર્ગના લોકો હોય છે, પણ મુખ્યત્વે ખેડૂતો હોય છે. સુરત જિલ્લાની હાળી પ્રથાને પણ ચઢી જાય તેવી આ પ્રથા છે.
વડગામ અને પાલનપુર તાલુકામાં બીજો પ્રશ્ન છે આંબાનો. આ બાજુ હજારો નહિ પણ લાખો આંબાનાં વૃક્ષો છે. પણ તે વેપારીઓને ત્યાં અડાણે મૂકેલાં હોય છે. પૈસા જોઈએ એટલે વેપારીને ત્યાં જઈને મંડાવી આવે. કેટલાક વેચાણ પણ રાખે. પણ બન્યું છે એવું કે ખેતરનો માલિક જુદો, આંબાનો માલિક બીજો અને સાચવનાર ત્રીજો. એટલે કોઈ વાર ચોરી થાય તો માથે પડે ખેતરમાલિકને. વળી આંબાનો જે વણછો (ઝાડની છાયા) પડે તેથી પાકને નુકસાન થાય તેનો કંઈક બદલો (ભાગ) ખેતરમાલિકને આપવો જોઈએ તે નથી અપાતો એટલે અસંતોષ હતો તેમાં વળી હવે સ્વરાજ્ય આવ્યું એટલે દરેકને હક્કનું ભાન થયું, એટલે મોટો ઝઘડો ઊભો થયો છે.
જ્યાં ને ત્યાં એ જ વાત ચર્ચાય છે. આના ઉકેલ માટે મહારાજશ્રીએ નીચે પ્રમાણે લવાદની સૂચના કરી છે :
એક કલેક્ટર સાહેબ, એક ખેડૂતમંડળના સભ્ય, એક કોંગ્રેસી સભ્ય અને એક
૧ ૩૨
સાધુતાની પગદંડી
| SR No. | 008078 |
| Book Title | Sadhuta ni Pagdandi Part 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Patel |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1997 |
| Total Pages | 195 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 11 MB |