Page Text
________________
ચોક્કસ ઉપાય ના હોય, કોઈ બતાવી પણ ના શકતું હોય ત્યાં સુધી હું સરકારને ક્યા બળ પર અટકાવી શકું ? તીડોનો પ્રશ્ન, રોઝોનો પ્રશ્ન અને વાંદરાઓનો પ્રશ્ન જુદા જુદા પ્રકારે વિચારવા જેવા છે. માત્ર ઇંદ્રિયવિકાસની દૃષ્ટિએ જ નહિ, પણ નવી ઉત્પત્તિ અટકે; જૂનાના નિકાલમાં મુખ્યત્વે અહિંસાની દૃષ્ટિ રાખી નિકાલ કેમ થાય વગેરે વસ્તુ મને ગંભીર વિચારમાં મૂકે છે. હું સ્પષ્ટ માર્ગદર્શન પામી શકતો નથી, ત્યાં લગી જેમ મારવામાં સંમતિ નથી આપતો, તેમ ન મારવાનું પણ ભારપૂર્વક કહેતાં સંકોચાઉં છું. તમે પણ શોધનમાં મને મદદ કરો. જુઓ, રોઝનો પ્રશ્ન મારી પાસે આવ્યો ત્યારે મને જે સૂઝુયો તે રસ્તો મેં બતાવ્યો કે જો રોઝને બચાવવાં હોય તો મહાજનોએ પોતાના વીડોમાં મોટાં કમ્પાઉન્ડ ઊભાં કરી નર અને માદાને અલગ અલગ રાખી જિંદગીપર્યત પાળવાં જોઈએ. તેનાથી કામ લેવાય તેવા અખતરા કરવા જોઈએ. જોકે આમાં પણ હિંસા તો છે પણ સરવાળે અહિંસા વધારે છે.
પાટણમાં અમે શ્વાનગૃહ જોયેલું. તેમાં નર અને માદાને રાખવાનાં સ્થાન જુદાં જુદાં હતાં. કારણ એ હતું કે એક વખત ગાયકવાડ સરકારે કૂતરાંને મારી નાખવાનો હુકમ કરેલો ત્યારે ત્યાંના મહાજને કહ્યું : “આપ ના મારશો. અમે રસ્તો કાઢીએ છીએ.” આ રીતે એમણે બચાવ્યાં પણ હવે પાછા તે ભાઈઓ પણ નિષ્ક્રિય થઈ ગયા છે. - હવે તમે સમજી શકશો કે અહિંસાની વાત ભારે ભોગ માગે છે. અહિંસાનો અર્થ માત્ર ન મારવું એટલો જ થતો નથી, પણ કેવી રીતે જિવાડવું એની જવાબદારી પણ ઊભી કરે છે. આજે આપણે જે જાતનું જીવન જીવતા હોઈએ તેમાં કાંઈ પણ ફેરફાર ન કરીએ, અને પેલા ઉત્પાદક શ્રમજીવીઓને રોટલાના સાંસા પડતા હોય, દેશને અન્નની સખત તંગીની ભીતિ હોય, એવી પરિસ્થિતિમાં આપણે જાતે ખેતીમાં આત્મીયતા પરોવી અનોત્પાદનમાં કિમતી અને સર્વસ્પર્શી મદદ ન કરીએ ત્યાં લગી આપણી અહિંસાની વાત અસરકારક ન બને એમ હું જોઉં છું.
જો સાચો વિરોધ હોય તો અસર કેમ ન પડે ? તમે ગૃહસ્થો છો. તમારે જમીન મેળવવી અહીં સહેલી છે. જાતે કરવાની ટેવ ભલે ન હોય, પણ ખેતી અને ગોપાલનમાં મન પરોવો અને પાકને નુકસાન કરતાં પ્રાણીઓને બચાવવાનો પ્રત્યક્ષ અનુભવ કરી બતાવો. આ હું નવી વાત નથી કહેતો. જૈન સૂત્રોમાં આવા શ્રાવકોને જ ઉલ્લેખપાત્ર શ્રમણોપાસક કહ્યા છે. આવું કંઈક કરશો તો સરકાર અને પ્રજાને કંઈક કહી શકાશે. એ બાબતમાં હું તમારી સાથે જ છું. મારું બળ તમારા સક્રિય ટેકા ઉપર આધાર રાખે છે. સરકાર તો પ્રજાનો પડછાયો છે. પ્રજાના સાચા વિરોધને તે ન નકારી શકે.
૧૨૮
સાધુતાની પગદંડી
| SR No. | 008078 |
| Book Title | Sadhuta ni Pagdandi Part 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Patel |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1997 |
| Total Pages | 195 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 11 MB |