________________
લીલચંદભાઈ મૂળે માંડલના, બહુબાલા એટલે પુરુષોત્તમદાસની પૂર્તિ કરે તેવા, માંડલમાં વિરમગામ તાલુકા સમિતિ સ્થપાઈ ત્યારથી એ ખૂબ જ રસ લેનારા, નિયમિતતાના બંધનથી મુકત વિહરનારા એ લીલચંદભાઈ હૃદયના એવા છે કે સૌના મિત્ર જેવા બની રહે ! આ ભાઈ વાણિયા, જૈન, પણ સુધારક જૈન. પૂ. ધર્મ વિજયમહારાજનું શબ્દામૃત માંડલને મળેલું તે પૈકીના.
છોટુભાઈ ભટ્ટ રાષ્ટ્રીયતાના અભ્યાસી અને કુશળ વકીલ. હિરજનની આભડછેટ દૂર કરવામાં દિલથી માનનારા. આ ભાઈ તાલુકા સમિતિના મંત્રી છે. બીજા મંત્રી ઉપર કહી ગયા તે ગોવિંદભાઈ છે.
મગનભાઈ શુકલ બાહોશ માણસ છે. સારું બોલી શકે છે. સમિતિનાં સેવાકાર્યોમાં રસ ધરાવનારા છે.
ભીખાભાઈ અંધ જૈન છે : એક વખતના મોટા વેપારી, પછી કિલાચંદ દેવચંદ કાર્યના માનીતા મુનિમ, પણ વર્ષો થયાં તેઓ કોંગ્રેસને વરી ચૂકયા છે.
સદ્ગત કરસનદાસ ભાઇ જો કે જરૂરી વેતન લેતા અને ખૂબ સેવા કરેલી. જ્યારે આ મગનભાઈ આજ સુધી અવૈતનિક રહ્યા છે. અને મન તન એમણે કોંગ્રેસ કાર્યમાં જોડી દીધાં છે. સ્વતંત્ર વિચારના ભડ માણસ છે. પોતાના સ્વમાનપૂર્વક થોડું કામ મળે તો કરી લે અને જરૂરિયાતો મેળવી લે, પણ મહાસભાના આદેશ વખતે હરપળે તૈયાર. વયે પરિપકવ છે. જરા તીખા ખરો, પણ ઉત્સાહ, યુવાન છે. આવા સેવકોની જરૂરિયાતો કૌટુંબિક નાતે મહાસભાપ્રિય કાર્યકરો ઉઠાવી લે, તો એ ખાતર એમને કશું જ વિચારવાનું ન રહે. એ થવાની જરૂર છે.
રાષ્ટ્રીય સ્વીકાર્યકરોમાં વિરમગામ ખાતે ચંદનબહેન જાણીતાં છે. જેલમાં જવા છતાં તેમણે પોતાના જૈનરીતિએ મર્યાદિત કરેલાં ખાનપાનોમાં અને નિયમોમાં મચક મૂકી નથી. બહેનો પર ઘોડા દોડાવ્યાની રાષ્ટ્રીય ઈતિહાસ પ્રસિદ્ધ ઘટના પરથી અને અમદાવાદ પિકેટિંગ ખાતે પણ અહીંથી જતી ટૂકડીઓ પરથી ખ્યાલ આવી જ ×ñ કે વિરમગામની સ્ત્રીઓ શુંછે?
આ ઉપરાંત પણ સેવા અને મહાસભા કાર્યમાં બીજા બે મગનભાઈ (૧) મગનભાઈ પંડયાનો ખાસ અને (૨) મગનભાઇ જોષીનો ઉલ્લેખ પણ કરી શકાય. દરેક દિશામાં શિવાભાઈ પટેલ માસ્તરની સેવાવૃત્તિ તો જાણીતી છે જ. તેઓ પાટીદાર મંડળ તરફથી વિદ્યાર્થીઓના ફ્રી વર્ગો પણ ચલાવે છે, અને બાલમંદિરના સંચાલકોમાં પણ તેમનું નામ છે.
૧૮
સાધુતાની પગદંડી