Page Text
________________
રાજા એક જાતનું કરિયાણું હતું. પણ જ્યારે નીચે આવ્યો ત્યારે તેને ભાન થયું કે હું જે છું તેનાથી કંઈક વધુ જગતમાં છે. ઝાડ સૂકું હોય તેને પાડી નાંખવામાં આવે છે. નાના છોડ હોય તેને પાણી પાવામાં આવે છે, વાડ કરવામાં આવે છે. હેતુ બેઉ માટે સારો છે. સૂકાનાં લાકડાં બાળવાનું કામ આપશે, નાનો છોડ ફળ આપશે, છાયા આપશે આથી વસ્તુ બદલાય ભાવ બદલાતો નથી. એક કાળે ખાદીની ટોપીવાળો રાંચો ગણાતો આજે તેને પ્રતિષ્ઠા મળી એટલે મહાન માણસ ગણાય છે. એમ જ્યારે પૈસાનું મૂલ્યાંકન બદલાઈ જશે ત્યારે સદ્દગુણનું સ્થાન આગળ આવી જશે. ધન એ પુણ્ય સાચું , પણ એ પુણ્યની પાછળ નીતિ હોય. જે રિદ્ધિની પાછળ ત્યાગ છે, નીતિ છે, સત્ય અને સદાચાર છે તે પુણ્ય છે, પણ જેની પાછળ પાપ છે, અનીતિ છે, વિકાર છે તેને પુણ્ય કેમ કહેવાય ? શાલીભદ્રની રિદ્ધિસિદ્ધિ એટલા માટે પ્રખ્યાત છે કે તેની પાછળ ત્યાગ હતો. આજે સમાજનું શીર્ષાસન થઈ ગયું છે. ભકિતની પાછળ ત્યાગ ન હોય તો નકામી બની જાય છે. પૈસાદાર વ્યકિતનો તિરસ્કાર કરવાની કોઈ જરૂર નથી આજે જે ધન અનીતિથી આવ્યું છે, તેને પાપ માનીશું તો માણસ જે દોટ મૂકે છે તેનાથી અટકશે.
નવાબ અશકુદૌલા દાન આપતાં આપતાં આનંદમાં મસ્ત થઈ જતો તે બોલતો કે દેનેવાલે ઔર હૈ ભેજત હૈ દિનરેન. લોક નામ હમરો કહે ત્યાં નીચા નૈન” હું આપવા વાળો કોણ? આ ભાવના જ માણસને પુણ્યને માર્ગે આગળ લઈ જાય છે. જેની પાછળ બોઘીબીજ, ભાવના, સત્ય, પ્રેમ હોય એવું તત્ત્વ મળે એવી માંગણી આપણે કરીએ. દાન આપનાર એમ માનીને આપશે કે મેં જે કંઈ પાપ કર્યું છે તેના પ્રાયશ્ચિત રૂપે આપું છું. તે નામની આશા નહીં રાખે પુણ્ય અને પાપની વ્યાખ્યા પરિવર્તનશીલ હોવાથી બદલાઈ શકે છે.
સમાજવાદ એટલે શું? એક જાહેરસભામાં મહારાજશ્રીએ જણાવ્યું કે હું જે કંઈ બોલી રહ્યો છું તેની ભૂમિકા સમાજવાદની છે. સમાજવાદ એ હાઉ નથી. માણસ પોતાના માટે જીવવું મૂકી સમાજ માટે જીવતો થાય, સમષ્ટિ તરફ દષ્ટિ પલટે તેનું નામ સમાજવાદ સમાજવાદ એ કોઈ વાતોની વસ્તુ નથી એ તો આચરણની વસ્તુ છે. તેની શરૂઆત અંગત જીવનથી કે અંગત મૂડીથી ન થાય તો રાષ્ટ્રના શાસનથી થાય એમ હું માનતો નથી જે પ્રજા ઘડાઈ ન હોય તે પ્રજાને કાયદાના ભયથી ઘડવી તે સત્તાશાહી, ફાસીવાદ લાવવા બરાબર છે. હિન્દમાંથી બ્રિટિશરો ગયા. સૌરાષ્ટ્રમાંથી રાજા એક બાજુ બેઠા પ્રજાના હાથમાં અધિકાર આવ્યા છતાં ચારે બાજુ બુમરાણો સંભળાય છે. ૧૧૨
સાધુતાની પગદંડી
| SR No. | 008077 |
| Book Title | Sadhuta ni Pagdandi Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Patel |
| Publisher | Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad |
| Publication Year | 1994 |
| Total Pages | 217 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Religion |
| File Size | 14 MB |