________________
શક્ય તેટલી સેવા આપે છે. * તા. ૧૨-૫-૪૮: પટેલ વાસમાં સભા
મહારાજશ્રીએ જણાવ્યું કે ધર્મ એ મંદિર કે દેવળની વસ્તુ નથી. મહાદેવની મૂર્તિ હોય કે વિષ્ણુ ભગવાનની મૂર્તિ હોય દરેકમાં કોઈ ને કોઈ ભાવના ભરેલી હોય છે. આપણી નમન ક્રિયા પણ હાથ જોડીને માથું નમાવીને કરીએ છીએ. તેથી આગળ સાષ્ટાંગ દંડવત કરવામાં આવે છે. તેથી આગળ સત્સંગ ક્રિયા કરવામાં આવે છે. પણ આ બધામાંથી જો ભાવ ઊઠી જાય તો ક્રિયા રહેવા છતાં તે જડ ગતાનુગતિક ચાલે. મંદિરમાં ઘંટ વગાડે છે તેની પાછળ પણ ભાવ છે. ઘંટ વાગતાંની સાથે આપણા કાનમાં પડઘો પડે છે, તેનાથી મને ભાન થાય છે કે અત્યારે હું દર્શન કરવા આવ્યો છું, એટલે મારા મુખમાંથી નીકળેલો અવાજ જો સાચો નહીં હોય તો ઈશ્વર રાજી નહીં રહે. જીવન ચાલ્યું જાય છે પણ જિંદગીનો રણકો રહી જાય છે. કેટલાક લોકો મૃત્યુ પામે છે ત્યારે લોકો કહે છે, કાશ ગઈ ! બહુ નડતો હતો. પણ ગાંધીજીનું મૃત્યુ થયું ત્યારે કેટલાયનું હાર્ટફેઈલ થયું. આમ ભાવના વગર બધું જ નકામું છે. જીવ શિવ અને માયા ત્રણ તત્ત્વમાંથી નીકળે છે. આમ પગ ઊંચો કરવો કે તેમ ચો કરવો, પૂર્વમાં નમવું કે પશ્ચિમમાં નમવું એમાં પણ ભાવ હોય છે. લગ્નમાં પૂર્વ તરફ મુખ રાખી બેસાડાય છે. ઉત્તર તરફ મસ્તક કરી સૂઈ ન જવાય. આ બધામાં કંઈ ને કંઈ ભાવના ભરેલી હોય છે. સૂરજ સામે જોઈએ છીએ ત્યારે ઈશ્વરનાં દર્શન થાય છે. મોટો બંગલો હોય કે રંકની ઝૂંપડી હોય તે એક સરખો તપે, મુડદાલને કહે મારા જેવો તેજસ્વી બન.
ચોટલી કેમ રાખો છો? દાઢી કેમ રાખો છો? લાજ કેમ કાઢો છો? તો કહે ખબર નથી.મારવાડમાં ચૂડલા પહેરે છે. કેટલા બધા હાથી મૃત્યુ પામે! પણ કહે, એ તો ના છોડાય. નલકાંઠામાં મોટાં બયાં પહેરે છે. ગુંડો આવ્યો હોય અને માથામાં એક મારે તો ફોડી નાંખે. એક કાળે તેની જરૂર હતી, જંગલમાં એકલા જવાનું થાય અને ગુંડાગીરીનું જોર વધુ. આજે તેની કોઈ જરૂર નથી. છતાં આગે સે ચલી આતી હૈ. કારજ (બારમું) એટલે કાર્ય, લાડવા નહીં ઘણા માણસો એકઠા થયા હોય ત્યારે રોટલા ન બનાવી શકે એટલે શીરો હલાવી નાખે, પણ આજે ન પહોંચતો માણસ હોય તેને પરાણે કરાવે, કહે અમે મદદ કરીશું ગભરાઈશ નહીં, એટલે શૂરવા ચઢે. પછી પૈસા લેવા આવે ત્યારે ઝૂરવા ચઢે. શિયાળ ગામમાં એક જણે જગતિયું કર્યું. ઘરબાર વેચી નાખ્યાં. આમાં જવાબદાર ખાવા જનાર છે. કહે છે ખરા કે સંપત હોય તે કરે. પણ સામાજિક બંધન એવાં હોય છે કે સંપત વગરનો થાય. ધોલ મારીને ગાલ રાતા રાખવા પડે છે. એટલે કારજ એટલે લાડવા બંધ કરવા, પણ માતાપિતાની સ્મૃતિ
સાધુતાની પગદંડી
૯૬