________________
Vada ] Ganadharavāda
487 कर्मकृतः संसारस्तन्नाशे तस्य युज्यते नाशः ।
जीवत्वमकर्मकृतं तन्नाशे तस्य को नाशः ? ॥ ४३२ ॥ (१९८०) Na hi nārakādiparyāyamåtranāss sarvatha nāšah Jivadravyasya mato mudrānasa iva hémnah 1 431 ॥ (1979) Karmaksitah samsārastannāśe tasya yujyaté nāśah! Jîvatvamakaramakṣitam tannāśé tasya ko nāśah ? 43211 (1980)
Trans.-- 431-432 Like gold. at the destruction of a ring, the substance of jivx is not believed to vanish entirely at the destruction of närakas and other. Samsāra is based on Karma.
Hence, its destruction with Karma is justified. ( But ) jivatva is not based on Karma. Hence, how could it vanish with Karma ? 1979-1980)
टीका-नारक-तिर्यगादिरूपेण यो भावः स जीवम्य पर्याय एव । न च पर्यायमात्रनाशे पर्यायिणो जीवद्रव्यस्यापि सर्वथ। नाशो मतः, कथञ्चिसु भवत्यपि । न हि मुद्रापर्यायमात्रनाशे हेम्नः सुवर्णस्य सर्वथा नाशो दष्टः । ततो नारकादिसंसारपर्यायनिवृत्तौ मुक्तिपर्यायान्तरोत्पत्तिर्जीवस्य मुद्रापर्यायनिवृत्तौ कर्णपूरपर्यान्तरोत्पत्तिरिव मुवर्णस्य, न किञ्चिद् विरुध्यत इति । ननु यथा कर्मणो नाशे संसारो नश्यति तथा तन्नाशे जीवत्वस्यापि नाशाद् मोक्षाभावो भविष्यति। एतदप्यसारम् । कुतः ? इत्याह-"कम्मको इत्यादि" कर्मकृतः कर्मजनितः संसारः, ततस्तन्नाशे कर्मनाशे तस्य संसारस्य नाशो युज्यत एव; कारणाभाचे कार्याभावस्य सुप्रतीतत्वात् । जीवत्वं पुनरनादि कालप्रवृत्तत्वात् कर्मकृतं न भवति, अतस्तन्नाशे कर्मनाशे तस्य जीवस्य को नाशः?-न कश्चिद; कारण-व्यापकयोरेव कार्य-व्याप्यनिवर्तकत्वात कर्म तु जीवस्य न कारणं नापि व्यापकमिति भावः ॥ ४३१-४३२ ।। (१९७९-१९८०)
D. C.-Existence of jiva as nārakas or tiryancas is merely one of the forms of jiva So, when these paryayas of jiva vanish, the substance of jirā or jivatva does not vanish entirely but only partially, just as gold as a dravya, does not
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org